ΠΝΕΥΜΑ : τι είναι ;

Τι είναι ένα πνεύμα; Μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί μια μορφή ενέργειας; Είναι το πιο πιθανό. Μια ενέργεια είναι στην πραγματικότητα ένα κύμα, όπως ο ήχος, το φως, η θερμότητα, ο ηλεκτρισμός, κλπ. Το πρόβλημα είναι ότι το πνεύμα φαίνεται να είναι μια μορφή ενέργειας που η επιστήμη δεν έχει ακόμα ανακαλύψει.

Όλα τα γνωστά μέχρι τώρα κύματα έχουν δυο μόνο διαστάσεις, όπως για παράδειγμα ο ηλεκτρισμός που μας παρέχει η ΔΕΗ: οι δυο διαστάσεις είναι εδώ η Τάση (κάθετος άξονας) και ο χρόνος (οριζόντιος άξονας). Προς χάρη των πνευμάτων ας υποθέσουμε τώρα ότι υπάρχει ένας τρίτος άξονας. Σύμφωνα με τη θεωρία του Αλβέρτου Αϊνστάιν για τη σχετικότητα χώρου - χρόνου, ο χρόνος δεν είναι σταθερός αλλά μεταβαλλόμενος. Η εξήγηση: ο χρόνος μάς φαίνεται σταθερός (ένα δευτερόλεπτο έχει πάντοτε την ίδια διάρκεια: ένα δευτερόλεπτο).

Ο Αϊνστάιν όμως απέδειξε μέσω ενός μικρού πειράματος ότι τίποτε πιο λάθος απ' αυτό, ο χρόνος είναι σχετικός. Να ποιο ήταν το πείραμά του:

Το υλικό:

Δυο απολύτως όμοια αεροπλάνα και δυο χρονόμετρα με απολύτως τις ίδιες ακριβείς διαβαθμίσεις.

Πείραμα:

Τα αεροπλάνα πετούν την ίδια απόσταση, με την ίδια ταχύτητα, καθένα τους εφοδιασμένο μ' ένα χρονόμετρο. Στο τέλος της πτήσης ελέγχονται οι ενδείξεις των δύο χρονομέτρων. Εννοείται ότι τα χρονόμετρα ξεκίνησαν και σταμάτησαν να γράφουν με έναν απόλυτο συγχρονισμό.

Αποτέλεσμα:

Ένα από τα δυο χρονόμετρα δείχνει 30 δευτερόλεπτα περισσότερα από το άλλο.

Συμπέρασμα:

Ο χρόνος ήταν διαφορετικός για τα δυο αεροπλάνα, η διάρκεια του δευτερολέπτου μεταβλήθηκε. Στη συνέχεια τα δυο χρονόμετρα λύθηκαν για να διαπιστωθεί τυχόν πρόβλημα, όμως τίποτε το περίεργο δε βρέθηκε...

Στην πραγματικότητα, ο Αϊνστάιν δεν ερμήνευσε τόσο σωστά το πείραμά του. Ο χρόνος μεσ' τον οποίο ζούμε είναι σταθερός, αλλά έχει μια παράμετρο που είναι μεταβλητή. Αυτή είναι η τρίτη διάσταση του κύματος, εκείνου του κύματος από το οποίο πρέπει να είναι "φτιαγμένα" τα πνεύματα. Αυτό ίσως να εξηγεί και τα φαινόμενα πρόβλεψης και όρασης του μέλλοντος. Ένα αληθινό μέντιουμ έχει την ικανότητα να βγει μερικώς από το σώμα του και να ξαναγίνει πάλι μερικώς πνεύμα.

Έχοντας έτσι συνείδηση αυτής της τρίτης διάστασης, και μεταβάλλοντάς την όσο τον παίρνει, ο άνθρωπος αυτός είναι ικανός να "δει" εκείνο που συνέβη στο παρελθόν κι εκείνο που θα συμβεί στο μέλλον παραμορφώνοντας την αντίληψή του για το χρόνο εις τρόπον ώστε, για παράδειγμα, μέσα σε ένα δευτερόλεπτο να βρεθεί μπροστά σε γεγονότα που διαδραματίζονται 2 ή 3 χρόνια αργότερα (αν αυτή η διάσταση παίρνει μια θετική αξία) ή νωρίτερα (αν η διάσταση παίρνει αρνητική αξία).

Ομοίως, τα πνεύματα φαίνεται να κατέχουν την ίδια ικανότητα και μπορούν να προκαταβάλλουν ένα γεγονός. Ανάλογα φαινόμενα παρατηρούνται όταν ένας "φύλακας - άγγελος" μας κάνει, για παράδειγμα, να αποφύγουμε την τελευταία στιγμή ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Αν είναι πράγματι έτσι, τότε το φαινόμενο της μετεμψύχωσης μπορεί να εξηγηθεί...

Γιατί ο θετικός και ο αρνητικός πόλος ενός μαγνήτη έλκονται αμοιβαία; Τι είναι εκείνο που επιτρέπει στα άτομα ενός στοιχείου να συγκρατεί τα ηλεκτρόνιά του σε τροχιά γύρω από τον πυρήνα; Γιατί ο Ήλιος κρατά τους πλανήτες του συστήματός του σε τροχιά γύρω του; Μια απάντηση για όλα αυτά: οι Δυνάμεις Έλξης. Παρά του ότι οι φύσεις τους είναι διαφορετικές, υπακούουν σε έναν και μοναδικό νόμο. Σύμφωνα με το νόμο του Νεύτωνα για παράδειγμα, κάθε σώμα ασκεί μια δύναμη στα άλλα σώματα, ανάλογης της μάζας του.

Για τον ίδιο αυτό λόγο η Γη βρίσκεται σε κίνηση γύρω από τον Ήλιο. Η Γη έλκει τον Ήλιο και ο Ήλιος έλκει τη Γη με ίση δύναμη. Το ότι η Γη δεν πέφτει πάνω στον Ήλιο οφείλεται στο ότι περιστρέφεται γύρω του με μια τέτοια δύναμη που η φυγόκεντρος τη συγκρατεί, χωρίς ωστόσο, από την άλλη, η δύναμη αυτή να είναι τόσο μεγάλη ώστε να επιτρέψει στη Γη να αποδράσει από την έλξη του Ήλιου.

Οι μαγνήτες, όταν δεν κινούνται, καταλήγουν να συναντηθούν διότι δεν υπάρχει καμιά δύναμη να τους συγκρατήσει... Ομοίως, ένα πνεύμα έλκεται αναπόφευκτα από ένα σώμα. Είναι η περίπτωση της μετεμψύχωσης.

Είναι γνωστό σήμερα ότι ο εγκέφαλός μας εκπέμπει ένα ηλεκτρικό πεδίο, που οφείλεται στη δραστηριότητά του. Επίσης, ηλεκτρικό πεδίο εκπέμπουν και τα άτομα τα οποία μας απαρτίζουν, πεδίο που οφείλεται στις ελκτικές δυνάμεις που συγκρατούν τα ηλεκτρόνια στη θέση τους γύρω από τον πυρήνα τους. Ο συνδυασμός των δυο σχηματίζει ένα πολύ ισχυρότερο ηλεκτρικό πεδίο, μια ισχυρή ζωτική ενέργεια.

Kάθε υλικό σώμα, εφόσον αποτελείται από άτομα, έχει μέσα του αυτή τη ζωτική ενέργεια. Είναι όμως πολύ πιο αδύναμη από εκείνη που βγαίνει από ένα ζωντανό οργανισμό αφού δεν υπάρχουν σ' αυτό η ηλεκτρική δραστηριότητα των νεύρων και του εγκεφάλου. Η ζωτική λοιπόν αυτή ενέργεια, γύρω στην ηλικία των δυο χρόνων (ηλικία στην οποία ο εγκέφαλος "τρέχει" το μεγαλύτερο μέρος των δια - νευρωνιακών συνδέσεων ) αποκτά την απαραίτητη δύναμη για να "πιάσει" απότομα ένα πνεύμα.

Αν υπάρχει κάποια στιγμή για να πραγματοποιηθεί αυτό που λέμε μετεμψύχωση, αυτή είναι η στιγμή της. Στη συνέχεια, οι δυνάμεις απώθησης του ενσαρκωμένου πνεύματος θα εμποδίσουν την ενσωμάτωση ενός άλλου πνεύματος στο ίδιο σώμα...

Ενας αγγλικός λόγος στα ελληνικά

Ο πρώην πρωθυπουργός και καθηγητής κ. Ξενοφών Ζολώτας είχε εκφωνήσει δύο λόγους στην Ουάσιγκτον (στις 26 Σεπτεμβρίου 1957 και στις 2 Οκτωβρίου 1959), οι οποίοι έμειναν μνημειώδεις. Αιτία ως προς αυτό δεν ήταν μόνο το περιεχόμενό τους αλλά και η γλώσσα τους.

Υποτίθεται ότι η γλώσσα των λόγων ήταν η αγγλική. Κατ' ουσίαν όμως, με την αφαίρεση λίγων συνδέσμων, άρθρων και προθέσεων η γλώσσα είναι η Ελληνική.

Το ακροατήριό του αποτελούσαν οι σύνεδροι της Διεθνούς Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και δεν αντιμετώπισαν τότε κανένα πρόβλημα στην κατανόηση του προφορικού κειμένου που ανέγνωσε ο Έλληνας καθηγητής.

Παραθέτω το δεύτερο λόγο (της 2ας Οκτωβρίου 1959) και την ελληνική του «μεταγραφή»...

Kyrie,

It is Zeus' anathema on our epoch and the heresy of our economic method and policies that we should agonize the Skylla of nomismatic plethora and the Charybdis of economic anaemia.

It is not my idiosyncracy to be ironic or sarcastic but my diagnosis would be that politicians are rather cryptoplethorists. Although they emphatically stigmatize nomismatic plethora, they energize it through their tactics and practices. Our policies should be based more on economic and less on political criteria. Our gnomon has to be a metron between economic strategic and philanthropic scopes.

In an epoch characterized by monopolies, oligopolies, monopolistic antagonism and polymorphous inelasticities, our policies have to be more orthological, but this should not be metamorphosed into plethorophobia, which is endemic among academic economists.

Nomismatic symmetry should not antagonize economic acme. A greater harmonization between the practices of the economic and nomismatic archons is basic.

Parallel to this we have to synchronize and harmonize more and more our economic and nomismatic policies panethnically. These scopes are more practicable now, when the prognostics of the political end economic barometer are halcyonic.

The history of our didimus organization on this sphere has been didactic and their gnostic practices will always be a tonic to the polyonymous and idiomorphous ethnical economies. The genesis of the programmed organization will dynamize these policies.

Therefore, I sympathize, although not without criticism one or two themes with the apostles and the hierarchy of our organs in their zeal to program orthodox economic and nomismatic policies.

I apologize for having tyranized you with my Hellenic phraseology. In my epilogue I emphasize my eulogy to the philoxenous aytochtons of this cosmopolitan metropolis and my encomium to you Kyrie, the stenographers.

Κύριοι,

Είναι "Διός ανάθεμα" στην εποχή μας και αίρεση της οικονομικής μας μεθόδου και της οικονομικής μας πολιτικής το ότι θα φέρναμε σε αγωνία την Σκύλλα του νομισματικού πληθωρισμού και τη Χάρυβδη της οικονομικής μας αναιμίας.

Δεν είναι στην ιδιοσυγκρασία μου να είμαι ειρωνικός ή σαρκαστικός αλλά η διάγνωσή μου θα ήταν ότι οι πολιτικοί είναι μάλλον κρυπτοπληθωριστές. Αν και με έμφαση στιγματίζουν τον νομισματικό πληθωρισμό, τον ενεργοποιούν μέσω της τακτικής τους και των πρακτικών τους. Η πολιτική μας θα έπρεπε να βασίζεται περισσότερο σε οικονομικά και λιγότερο σε πολιτικά κριτήρια. Γνώμων μας πρέπει να είναι ένα μέτρο μεταξύ οικονομικής στρατηγικής και φιλανθρωπικής σκοπιάς.

Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από μονοπώλια, ολιγοπώλια, μονοπωλιακό ανταγωνισμό και πολύμορφες ανελαστικότητες, οι πολιτικές μας πρέπει να είναι πιο ορθολογιστικές, αλλά αυτό δεν θα έπρεπε να μεταμορφώνεται σε πληθωροφοβία, η οποία είναι ενδημική στους ακαδημαϊκούς οικονομολόγους.

Η νομισματική συμμετρία δεν θα έπρεπε να ανταγωνίζεται την οικονομική ακμή. Μια μεγαλύτερη εναρμόνιση μεταξύ των πρακτικών των οικονομικών και νομισματικών αρχόντων είναι βασική.

Παράλληλα με αυτό, πρέπει να εκσυγχρονίσουμε και να εναρμονίσουμε όλο και περισσότερο τις οικονομικές και νομισματικές μας πρακτικές πανεθνικώς. Αυτές οι θεωρήσεις είναι πιο εφαρμόσιμες τώρα, όταν τα προγνωστικά του πολιτικού και οικονομικού βαρομέτρου είναι αλκυονίδων ημερών αίθρια.

Η ιστορία της δίδυμης οργάνωσης σε αυτήν την σφαίρα είναι διδακτική και οι γνωστικές τους εφαρμογές θα είναι πάντα ένα τονωτικό στις πολυώνυμες και ιδιόμορφες εθνικές οικονομίες. Η γένεση μιας προγραμματισμένης οργάνωσης θα ενισχύσει αυτές τις πολιτικές.

Γι' αυτόν το λόγο αντιμετωπίζω με συμπάθεια, αλλά όχι χωρίς κριτική διάθεση, ένα ή δύο θέματα με τους αποστόλους της ιεραρχίας των οργάνων μας στον ζήλο τους να προγραμματίσουν ορθόδοξες οικονομικές και νομισματικές πολιτικές.

Απολογούμαι που σας τυράννησα με την ελληνική μου φρασεολογία. Στον επίλογό μου δίνω έμφαση στην ευλογία μου, προς τους φιλόξενους αυτόχθονες αυτής της κοσμοπολίτικης μητρόπολης καθώς και το εγκώμιό μου προς εσάς, κύριοι στενογράφοι.

Η ιστορία του Ισθμού της Κορίνθου

Ο Ισθμός της Κορίνθου υπήρξε ένα κατασκευαστικό όνειρο - πρόκληση που κράτησε 2.300 χρόνια. Λόγω της γεωγραφικής της θέσης, η «Άφνειος Κόρινθος» αναδείχθηκε από την αρχαιότητα σε σπουδαίο ναυτικό, εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο. Η δυσκολία στη μεταφορά των εμπορευμάτων δια ξηράς ώθησε τον Τύραννο της Κορίνθου Περίανδρο να κατασκευάσει τον περίφημο δίολκο, ένα πλακόστρωτο διάδρομο, «ντυμένο» με ξύλα, πάνω στον οποίο γλιστρούσαν τα πλοία της εποχής αλειμμένα με λίπος για να περάσουν τον Ισθμό από τη μια ακτή στην άλλη. Τα πανάκριβα τέλη (διόδια) που καταβάλλονταν στην Κόρινθο ήταν και το πιο σημαντικό έσοδο της πόλης.

Από μαρτυρίες αρχαίων συγγραφέων προκύπτει ότι ο Περίανδρος ήταν ο πρώτος που σκέφθηκε και τη διάνοιξη του Ισθμού, γύρω στο 602 π.Χ. Γρήγορα, όμως, εγκατέλειψε το σχέδιο του, από το φόβο ότι θα προκαλούσε την οργή των Θεών, έπειτα από το χρησμό της Πυθίας που έλεγε: «Ισθμόν δε μη πυργούτε μήδ’ ορύσσετε. Ζευς γαρ έθηκε νήσον η κ’ εβούλετο». Το πιθανότερο είναι ότι ο χρησμός προκλήθηκε από τους ιερείς των διαφόρων ναών, που φοβήθηκαν ότι διανοίγοντας τον Ισθμό θα έχαναν τα πλούσια δώρα και αφιερώματα των εμπόρων, που δεν θα είχαν πια λόγο να μένουν στην Κόρινθο.

Ο βασικός, όμως, λόγος που ανάγκασε τον Περίανδρο να εγκαταλείψει το σχέδιό του δεν ήταν η θεϊκή οργή αυτή καθαυτή, αλλά οι τεράστιες τεχνικές δυσκολίες εκτέλεσης του έργου και τα οικονομικά συμφέροντα της Κορίνθου, που επιθυμούσε να διατηρήσει την προνομιούχο θέση της ως «κλειδούχος» του διαμετακομιστικού εμπορίου της Μεσογείου. Άλλωστε, η συνέχιση του «περάσματος» των πλοίων δια της «διόλκου» δεν παρουσίαζε ιδιαίτερα προβλήματα στην Κόρινθο, διότι τα τότε πλοία ήταν μικρών διαστάσεων (τριήρεις) και η μυϊκή δύναμη των δούλων και των ζώων ήταν επαρκής για το σκοπό αυτό.

Τρεις αιώνες αργότερα, το 307 π.Χ., ο Δημήτριος ο Πολιορκητής επιχείρησε να θέσει σ’ εφαρμογή το ίδιο σχέδιο, αλλά εγκατέλειψε την ιδέα, όταν οι Αιγύπτιοι Μηχανικοί που έφερε γι’ αυτό το σκοπό τον διαβεβαίωσαν ότι η διαφορά της στάθμης του Κορινθιακού από τον Σαρωνικό ήταν τέτοια που με την τομή του Ισθμού τα νερά του Κορινθιακού που θα χύνονταν στον Σαρωνικό θα τον πλημμύριζαν, με συνέπεια την καταπόντιση της Αίγινας και των γειτονικών νησιών και ακτών.

Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, ο Ιούλιος Καίσαρ το 44 π.Χ. και ο Καλιγούλας το 37 π.Χ. έκαναν ανάλογα σχέδια, τα οποία όμως εγκαταλείφθηκαν για πολιτικούς και στρατιωτικούς λόγους. Στα σχέδια αυτά βασίσθηκε ο Νέρωνας, όταν αποφάσισε το 66 μ.Χ. να πραγματοποιήσει το έργο. Οι εργασίες άρχισαν το 67 μ.Χ. και από τις δυο άκρες (Κορινθιακό – Σαρωνικό), και χρησιμοποιήθηκαν τότε χιλιάδες εργάτες. Την έναρξη των εργασιών έκανε ο ίδιος ο αυτοκράτορας, στις 28 Νοεμβρίου, δίδοντας το πρώτο χτύπημα στη γη του Ισθμού με χρυσή αξίνα.

Οι εργασίες εκσκαφής είχαν προχωρήσει σε μήκος 3.300 μ., σταμάτησαν όμως, όταν ο Νέρωνας αναγκάστηκε να γυρίσει στη Ρώμη για να αντιμετωπίσει την εξέγερση του στρατηγού Γάλβα. Τελικά, με το θάνατο του Νέρωνα -που συνέβη λίγο μετά την επιστροφή του- το έργο εγκαταλείφθηκε. Το πόσο σοβαρή και μελετημένη ήταν η προσπάθειά του αποδεικνύεται κι από το γεγονός ότι κατά την οριστική διάνοιξη της διώρυγας, στους νεότερους χρόνους, βρέθηκαν 26 δοκιμαστικά πηγάδια βάθους 10 μέτρων το καθένα και διάφοροι τάφροι της εποχής του.

Ο επόμενος που επιχείρησε να διανοίξει τη διώρυγα ήταν ο Ηρώδης ο Αττικός, αλλά οι προσπάθειες του σταμάτησαν σχεδόν αμέσως, όπως και αυτές των Βυζαντινών που ακολούθησαν. Αιώνες αργότερα, οι Ενετοί προσπάθησαν να διανοίξουν τον ισθμό ξεκινώντας, αυτή τη φορά, τις εκσκαφές από τον Κορινθιακό. Οι μεγάλες, όμως, δυσκολίες που συνάντησαν οδήγησαν και πάλι στη διακοπή των εργασιών.

Το τέλος της οθωμανικής κυριαρχίας βρήκε την Ελλάδα στο κατώφλι της βιομηχανικής εποχής. Οι συνθήκες ήταν πιο ευνοϊκές και ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας, προβλέποντας τη μεγάλη σημασία που θα είχε γενικότερα για την ανάπτυξη της χώρας η κατασκευή της διώρυγας, ανέθεσε τη σχετική μελέτη σε ειδικό μηχανικό. Το κονδύλι, όμως, των 40 εκατομμυρίων χρυσών φράγκων που κρίθηκε αναγκαίο σύμφωνα με τον προϋπολογισμό δαπάνης για την εκτέλεση του έργου, δεν μπορούσε να εξευρεθεί από τη διεθνή χρηματαγορά, πολύ περισσότερο δε να διατεθεί από τον ελληνικό προϋπολογισμό. Έτσι, η προσπάθεια του κυβερνήτη εγκαταλείφθηκε.

Με τη Βιομηχανική Επανάσταση του 19ου αιώνα, η τεχνολογική εξέλιξη επέτρεψε την υλοποίηση της πανάρχαιας ιδέας διόρυξης του Ισθμού. Η πραγματοποίηση του έργου κρίθηκε αναγκαία από τη μελέτη των συνθηκών του διεθνούς εμπορίου και της ναυτιλίας στη Μεσόγειο. Έτσι, άρχισε η προσπάθεια εξεύρεσης κεφαλαίων από τη διεθνή χρηματαγορά. Η δια του Ισθμού οδός παρείχε δυο σημαντικά πλεονεκτήματα στη διεθνή ναυτιλία και κατ’ επέκταση στο διεθνές εμπόριο: Ασφάλεια και Οικονομία. Η παράκαμψη των επικίνδυνων ακρωτηρίων Κάβο Μαλέα και Κάβο Ματαπά δεν θα μείωνε μόνο τους κινδύνους από ναυτικά ατυχήματα, αλλά και το κόστος μεταφοράς (ασφάλιστρα, καύσιμα, χρόνος).

Μετά τη διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ, η Κυβέρνηση Ζαΐμη έλαβε την απόφαση τομής του Ισθμού και το Νοέμβριο του 1869 ψήφισε το νόμο της «περί διορύξεως του Ισθμού της Κορίνθου». Με το νόμο αυτό είχε δικαίωμα να παραχωρήσει σε εταιρεία ή ιδιώτη το προνόμιο κατασκευής και εκμετάλλευσης της Διώρυγας. Το ελληνικό δημόσιο κατακύρωσε το έργο το 1881 στον στρατηγό Στέφανο Τύρρ, μαζί με το προνόμιο εκμετάλλευσης της διώρυγας για 99 χρόνια.

Οι εργασίες διάνοιξης ξεκίνησαν στις 23 Απριλίου 1882. Η μελέτη του έργου έγινε από τον Ούγγρο Β. Gerfer, αρχιμηχανικό της διώρυγας Φραγκίσκου στην Ουγγαρία, και ελέγχθηκε από τον μηχανικό Daujats, αρχιμηχανικό της διώρυγας του Σουέζ. Για την τελική κατάληξη έγιναν μελέτες τριών χαράξεων. Ως η πιο σωστή και οικονομική, προκρίθηκε η χάραξη που είχε εφαρμόσει ο Νέρωνας. Υστερα, όμως, από 8 χρόνια, η εταιρεία αυτή διέκοψε τις εργασίες της -εξαιτίας της εξάντλησης όλων των κεφαλαίων της- και τελικά διαλύθηκε.

Τη συνέχιση του έργου ανέλαβε ελληνική εταιρεία με την επωνυμία «Εταιρεία της Διώρυγας της Κορίνθου» υπό τον Ανδρέα Συγγρό, που ανέθεσε την εκτέλεση των εργασιών στην εργοληπτική εταιρεία του Α. Μάτσα, η οποία και αποπεράτωσε το έργο. Αυτό το οικονομικό τόλμημα, αυτός ο τεχνικός άθλος, με τη χρησιμοποίηση 2.500 εργατών και των τελειότερων μηχανικών μέσων της εποχής, ολοκληρώθηκε μετά 11 χρόνια. Τα εγκαίνια έγιναν στις 25 Ιουλίου 1893 με ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια.

Η διώρυγα κόβει σε ευθεία γραμμή τον Ισθμό της Κορίνθου σε μήκος 6.346 μ. Το πλάτος της στην επιφάνεια της θάλασσας είναι 24,6 μ. και στο βυθό της 21,3 μ., ενώ το βάθος της κυμαίνεται μεταξύ 7,50 έως 8 μ. Ο συνολικός όγκος των χωμάτων που εξορύχτηκαν για την κατασκευή της έφθασε τα 12 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.

Η γεωλογική σύσταση των πρανών της Διώρυγας είναι ανομοιόμορφη, με ποικιλία γεωλογικής συστάσεως εδαφών. Μία ιδιομορφία, που κατά καιρούς είχε ως συνέπεια την κατάπτωση μεγάλων χωμάτινων όγκων και κατά συνέπεια το κλείσιμο του καναλιού. Συνολικά, από την έναρξη λειτουργίας της έως το 1940, η Διώρυγα παρέμεινε κλειστή για διάστημα τεσσάρων χρόνων. Μεγάλη διακοπή της λειτουργίας της έγινε και το 1944, όταν οι Γερμανοί, κατά την αποχώρησή τους, ανατίναξαν τα πρανή, προκαλώντας την κατάπτωση 60.000 κυβικών μέτρων χωμάτων. Οι εργασίες εκφράξεως διήρκεσαν πέντε χρόνια (1944-1949).

Σήμερα, η Διώρυγα της Κορίνθου αποτελεί διεθνή κόμβο θαλάσσιων συγκοινωνιών και εξυπηρετεί περί τα 12.000 πλοία ετησίως, όλων των εθνικοτήτων.

Αξίζουν

Οι μόνοι που αξίζουν για μένα είναι οι τρελλοί,

αυτοί που τρελλαίνονται να ζήσουν,

να μιλήσουν,

να σωθούν,

που ποθούν τα πάντα την ίδια στιγμή,

αυτοί που ποτέ δεν χασμουριώνται

ή

δεν λένε κοινότυπα πράγματα,

αλλά που καίγονται, καίγονται, καίγονται

σαν τα μυθικά κίτρινα ρωμαϊκά κεριά...

Jack Kerouac

Αχ αυτές οι γραβάτες...

Μια καλοδεμένη γραβάτα είναι το κλασσικότερο αξεσουάρ στο καλό ανδρικό ντύσιμο. Ανεξαρτήτως από το αν είστε fan των γραβατών (οι κύριοι να τις φοράτε, οι κυρίες να τις βλέπετε στους κυρίους), υπάρχουν μερικά πράγματα που θα είχε ενδιαφέρον να διαβάσετε, έστω για εγκυκλοπαιδικούς λόγους.

- Το μήκος μιας γραβάτας φυσιολογικά κυμαίνεται μεταξύ 128 και 147 εκατοστών και το πλάτος της μεταξύ 7 και 9 εκατοστών.
- Δεμένη η γραβάτα θα πρέπει να φτάνει ακριβώς ανάμεσα στην αρχή και στη μέση της αγκράφας στη ζώνη.
- Πριν αγοράσετε μια γραβάτα, περάστε την πάνω από το χέρι σας και αφήστε τα δύο άκρα της ελεύθερα προς τα κάτω. Το ζητούμενο είναι να μην ζαρώνει πουθενά και να είναι απόλυτα ευθεία.
- Εξετάζοντας την επένδυση μιας γραβάτας, παρατηρούμε μια λωρίδα υφάσματος πάνω από το V που σχηματίζουν οι άκρες της από την πίσω πλευρά, καθώς και ένα μαύρο νήμα. Η λωρίδα υφάσματος συμβάλλει στη διατήρηση του σχήματος της γραβάτας, ενώ το νήμα εξασφαλίζει ότι η γραβάτα δεν θα κοπεί αν τη δέσετε σφιχτά. Αν τραβήξετε το νήμα η γραβάτα, θα πρέπει να συρρικνωθεί, δείγμα του ότι είναι χειροποίητη. Το νήμα αυτό ήταν έμπνευση του Τζορτζ Λανγκσντορφ, τη δεκαετία του '20, με σκοπό να αυξήσει την ελαστικότητα της γραβάτας.
- Για να λύσετε μια γραβάτα, το σωστό είναι να ακολουθήσετε ανάποδα τα βήματα που κάνατε για να τη δέσετε. Έτσι δεν θα τσαλακώσετε το ύφασμα.
- Ο καλύτερος τρόπος για να βρει μια γραβάτα τη σωστή της φόρμα είναι να ενώσετε τις δυο άκρες της γραβάτας και να την τυλίξετε γύρω από το δάχτυλό σας σαν να ήταν ζώνη. Αφού τη βγάλετε από το δάχτυλό σας χωρίς να την ξετυλίξετε, αφήστε τη όλο το βράδυ. Την επόμενη μέρα, αν η γραβάτα είναι μεταξωτή, κρεμάστε τη, αν είναι πλεχτή, αφήστε τη τυλιγμένη στο συρτάρι (οι μάλλινες γραβάτες ξεχειλώνουν όταν τις κρεμάμε).
- Όσον αφορά τον καθαρισμό της γραβάτας, καλό είναι το καθαριστήριο, μόνο που στην πρέσα, μαζί με τους λεκέδες, χάνεται και η λάμψη του μεταξωτού υφάσματος.
- Οι μεγάλοι οίκοι μόδας προτείνουν το πουκάμισο να είναι πιο ανοιχτόχρωμο από το κοστούμι και η γραβάτα πιο σκούρα από το πουκάμισο. Πάντα αγοράζουμε πρώτα το κοστούμι και μετά τη γραβάτα με την οποία θα το συνδυάσουμε.

Κόμποι και βάσανα
Μισό δισεκατομμύριο άνδρες συμπεριλαμβάνουν την γραβάτα στην καθημερινή τους αμφίεση. Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, οι περισσότεροι δεν ξέρουν να την δέσουν σωστά. Παραθέτω λοιπόν εδώ μερικές οδηγίες προς...γραβατωμένους.

Υπάρχουν τέσσερα είδη κόμπων γραβάτας: four in hand (λεπτός), half winsdor (μέτριος), full winsdor (χοντρός), και pratt (μοντέρνος). Ο four in hand είναι ο πιο δημοφιλής, ο πιο απλός και ο πιο κομψός. Ο half winsdor επίσης είναι ένας κλασσικός κόμπος. Έχετε κατά νου, ότι ο full winsdor είναι κάπως "μεγαλίστικος" και δεν ενδείκνυται για ντύσιμο με …νεανικές "ανησυχίες". Οι winsdor κόμποι πήραν το όνομά τους προν τιμή του Δούκα του Winsdor της Αγγλίας, αν και ο ίδιος ο Δούκας ποτέ του δεν φόρεσε τέτοιου είδους γραβάτα. Ο pratt είναι ο χρονολογικά νεώτερος και μάλλον ο πιο δύσκολος.

Αν δεν τα καταφέρνετε τόσο καλά με αυτούς τους κόμπους μην ανησυχείτε. Δοκιμάστε την δική σας εκδοχή. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 δύο ερευνητές του Πανεπιστημίου Cambridge οι Thomas Fink και Yong Mao χρησιμοποιώντας μαθηματικά μοντέλα ανακάλυψαν ότι μπορούν να γίνουν 85 διαφορετικά είδη κόμπων σε μια συνηθισμένη γραβάτα. Μάλιστα, ανακάλυψαν ότι εκτός από τα 4 γνωστά είδη κόμπων που προαναφέραμε υπάρχουν 6 ακόμα είδη κόμπων που μπορούν να μας δώσουν ένα ευχάριστο αισθητικά αποτέλεσμα!

Οδηγίες

Για να δέσετε τον διπλό κόμπο full winsdor

1. Περάστε την γραβάτα κάτω από τον γιακά του πουκαμίσου έτσι ώστε η άκρη Α να είναι μακρύτερη και πάνω από την άκρη Β.

2. Σχηματίστε μία θηλιά γύρω από την άκρη Β, με την άκρη Α να βγαίνει από μέσα προς τα πάνω

3.Τραβήξτε την άκρη Α κάτω από την άκρη Β από δεξιά προς τα αριστερά περνώντας την και πάλι από την θηλιά

4. Φέρτε την άκρη Α κατά μήκος από μπροστά, από τα αριστερά προς τα δεξιά.

5. Τραβήξτε την άκρη Α προς τα πάνω και πάλι μέσα από τη θηλιά

6. Φέρτε την άκρη Α προς τα κάτω από μπροστά μέσα από τον κόμπο.

7. Με τα δύο χέρια σφίξτε τον κόμπο φέρνοντας τον στην ίδια ευθεία με τον γιακά του πουκαμίσου.

Για να δέσετε τον μονό κόμπο half winsdor

1. Περάστε τη γραβάτα κάτω από το γιακά του πουκαμίσου, έτσι ώστε η άκρη Α να είναι μακρύτερη και πάνω από την άκρη Β.
2. Φέρτε την άκρη Α από πάνω και τυλίξτε την πίσω από την άκρη Β.

3. Τραβήξτε την άκρη Α προς τα πάνω.

4. Περάστε την άκρη Α πάνω και πίσω από τη θηλιά.

5. Φέρτε την άκρη Α μπροστά, πάνω από την άκρη Β από αριστερά προς τα αριστερά.

6. Και πάλι τραβήξτε την άκρη Α πάνω περνώντας τη μέσα από τη θηλιά.

7. Φέρτε την άκρη Α προς τα κάτω από μπροστά μέσα από τον κόμπο.

8. Με τα δύο χέρια σφίξτε τον κόμπο φέρνοντάς τον στην ίδια ευθεία με τον γιακά του πουκαμίσου.

Για να δέσετε τον κόμπο four in hand

1. Περάστε τη γραβάτα κάτω από το γιακά του πουκαμίσου, έτσι ώστε η άκρη Α να είναι μακρύτερη και πάνω από την άκρη Β.
2. Φέρτε την άκρη Α από πάνω και τυλίξτε την πίσω από την άκρη Β.

3. Τραβήξτε την άκρη Α προς τα εμπρός.

4. Τραβήξτε την άκρη Α πάνω περνώντας τη μέσα από τη θηλιά.

5. Φέρτε την άκρη Α προς τα κάτω από μπροστά μέσα από τον κόμπο.

6. Με τα δύο χέρια σφίξτε τον κόμπο φέρνοντάς τον στην ίδια ευθεία με τον γιακά του πουκαμίσου. Βάλτε το δάχτυλό σας στο κέντρο το κόμπου όσο θα σφίγγετε για να σχηματιστεί πιέτα.

Για να δέσετε τον κόμπο Pratt

1. Περάστε τη γραβάτα από την πίσω όψη (ανάποδα) κάτω από το γιακά του πουκαμίσου, έτσι ώστε η άκρη Α να είναι μακρύτερη και πάνω από την άκρη Β.
2. Σχηματίστε μία θηλιά γύρω από την άκρη Β, περνώντας την άκρη Α πάνω και πίσω από την άκρη Β

3. Σφίξτε τη θηλιά γύρω από την άκρη Β, με την καλή όψη της γραβάτας να φαίνεται στον κόμπο

4. Φέρτε την άκρη Α μπροστά, πάνω από την άκρη Β από αριστερά προς τα αριστερά.

5. Τραβήξτε την άκρη Α πάνω περνώντας τη μέσα από τη θηλιά.

6. Φέρτε την άκρη Α προς τα κάτω από μπροστά μέσα από τον κόμπο. Με τα δύο χέρια σφίξτε τον κόμπο φέρνοντάς τον στην ίδια ευθεία με τον γιακά του πουκαμίσου.

Ιστορία της δραχμής

Η ιστορία της δραχμής, περνά μέσα από δύο χιλιετίες, από την πρώτη δραχμή που κατασκευάστηκε τον 7ο π.Χ. αιώνα (χωρίς να έχει καμία σχέση με τη σημερινή) και καταλήγει το 2001, χωρίς καμία διακοπή.

Η λέξη δραχμή, προέρχεται από το ρήμα -δράττω- το οποίο σημαίνει κρατώ και είναι Εθνικό νόμισμα του Ελληνικού κράτους από το 1833, όπου ο Όθωνας το φέρνει στην Ελλάδα μαζί με τον ερχομό του, ενώ ακριβώς εκείνη την περίοδο έχουμε και την πρώτη Νομισματική Μεταρρύθμιση, αφού ο προγενέστερος "Φοίνικας" αντικαθίσταται από την Δραχμή.

"Φοίνικας": Τον Ιούλιο του 1829, στην Δ΄ Εθνική Συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στο ΄Αργος, ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος, Ιωάννης Καποδίστριας, κατέθεσε σχέδιο για το πρώτο νόμισμα της ελληνικής επικράτειας, τον αργυρό "Φοίνικα". Ο Φοίνικας, ως υποδιαίρεσή του έχει τα 100 λεπτά. Έτσι, ξεκίνησε η κοπή των πρώτων νομισμάτων στην Ελλάδα, όπου το μέταλλό τους εξοικονομήθηκε από νηοψίες πλοίων για μεν τα ασημένια και από Τουρκικά λάφυρα για τα χάλκινα.

"Δραχμή": Η Δραχμή, ορίζεται από τον βασιλιά Όθωνα, ως επίσημο ελληνικό νόμισμα τον Φεβρουάριο του 1833, ενώ το νέο μεταλλικό νόμισμα, που εκδόθηκε από την πρώτη τράπεζα της ελληνικής επικράτειας, την Εθνική Χρηματιστηριακή τράπεζα, έχει βάρος 4,44 γραμμάρια, εκ των οποίων τα 4,029 γρ. ήταν καθαρό ασήμι και τα 0,448 χαλκός. Η ισοτιμία της δραχμής με τα λοιπά Ευρωπαϊκά νομίσματα, ορίστηκε στα 0,895 του χρυσού γαλλικού φράγκου, ενώ οι πρώτες μεταλλικές δραχμές κόπηκαν στην Βαυαρία.

Παράλληλα, το 1834 καταργείται η Εθνική Χρηματιστική τράπεζα της Ελλάδος και το 1841 ιδρύεται η Εθνική τράπεζα της Ελλάδος από τον Ελβετό και φιλέλληνα Εϋνάρ, με αντιπρόσωπό του στην Ελλάδα τον Γεώργιο Σταύρου.

Η Εθνική τράπεζα, άρχισε τη λειτουργία της το 1842 και είχε δικαίωμα έκδοσης χαρτονομισμάτων για 25 χρόνια. Η Εθνική τράπεζα κυκλοφόρησε μέσα σε εννέα μήνες λειτουργίας τα πρώτα χαρτονομίσματα , των 50, 100 και 500 δραχμών και θα αποκτήσουν 3% υψηλότερη αξία από το αντίστοιχο μεταλλικό νόμισμα της εποχής, ενώ δείγμα της μεγάλης αποδοχής των νομισμάτων, είναι και η απόφαση από το κράτος, σύμφωνα με την οποία, στις συναλλαγές μπορεί να πληρώσει ο συναλλασσόμενος με νόμισμα μεγαλύτερης αξίας από το οφειλόμενο ποσό και να λάβει ρέστα, είτε σε χαρτονόμισμα είτε σε κέρματα.

Ωστόσο, με την δημιουργία της Λατινικής Νομισματικής Ένωσης τα νομίσματα, που έως τότε είχαν μόνο μία όψη, αποκτούν και δεύτερη με την ένδειξη "Ν" δίπλα στην αριθμητική αναγραφή της ονομαστικής αξίας. Να σημειώσουμε ότι, η Λατινική Νομισματική Ένωση ήταν μία προσπάθεια της εποχής, ώστε να ενωθούν νομισματικά οι Ευρωπαϊκές χώρες, Ελλάδα, Ιταλία, Ελβετία, Βέλγιο και Γαλλία.

Οι υποτιμήσεις της Δραχμής: Λόγω του υπέρογκου δανεισμού της χώρας σε συνάλλαγμα και της πτώσης της τιμής της σταφίδας, του κατεξοχήν εξαγωγικού προϊόντος, το εθνικό νόμισμα υποτιμάται το έτος 1892. Είναι εκείνη η χρονιά όπου ο Χαρίλαος Τρικούπης μπροστά στην Εθνική Αντιπροσωπεία θα πει τη γνωστή φράση "Δυστυχώς Επτωχεύσαμεν".

Το 1922, όλα τα χαρτονομίσματα που κυκλοφορούσαν μέχρι τότε κόβονται στη μέση, με αποτέλεσμα το ένα κομμάτι, το οποίο παραμένει στον κάτοχο, αντιπροσωπεύει την μισή ονομαστική του αξία, ενώ το άλλο κομμάτι δίνεται στο κράτος με αντάλλαγμα, ομολογίες του "αναγκαστικού δανείου" του 1922, που θα εξοφλείτο από το Κράτος μέσα σε 20 χρόνια με επιτόκιο 6,5%.

Το 1928 ιδρύεται η Τράπεζα της Ελλάδος και το 1931 για να αποφευχθεί μία ακόμη υποτίμηση της δραχμής, συμπαρασυρόμενη από την "ελεύθερη πτώση" της λίρας, η δραχμή συνδέεται με το δολάριο Ηνωμένων Πολιτειών προς 77,05 δρχ. για κάθε 1 δολάριο ΗΠΑ.

Από το 1947 η δραχμή θα υποτιμηθεί πέντε φορές, έναντι των ξένων νομισμάτων, είτε με άμεσους, είτε με έμμεσους τρόπους. Το 1954 θα αφαιρεθούν από την δραχμή τρία μηδενικά και το παλιό χαρτονόμισμα ανταλλάσσεται από το νέο, το οποίο φαίνεται περισσότερο αξιόπιστο και σαφώς λιγότερο πληθωριστικό.

Παράλληλα, τον Μάρτιο του 1957, μπαίνουν οι βάσεις για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ), με την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης και η Ελλάδα το 1981, επί πρωθυπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή, θα γίνει το δέκατο μέλος της ΕΟΚ.

Το 1983 η δραχμή υποτιμάται εκ νέου και τον Αύγουστο του 1984 κυκλοφορεί το πεντοχίλιαρο. Το 1995 εμφανίζεται το δεκαχίλιαρο, ενώ το 1996 το τραπεζογραμμάτιο των 200 δραχμών.

Τελευταία υποτίμηση της δραχμής, θα είναι αυτή τη φορά έναντι του ευρώ το 1998, ώστε να "κλειδώσει" η ισοτιμία της στις 340,75 δρχ. με την οποία και θα μπει στην ΟΝΕ.

Η ελληνική σκέψη

Γιατί στην Ελλάδα;

Τί ήταν εκείνο που έκανε την Ελλάδα κοιτίδα της Φιλοσοφίας και της Επιστήμης; Γιατί ο φιλοσοφικός στοχασμός, από τον οποίο αργότερα γεννήθηκε η επιστημονική μεθοδολογία και σκέψη δεν άνθισαν στην Αίγυπτο ή στη Βαβυλώνα, όπου και πλούτος μεγαλύτερος υπήρχε και γνώσεις περισσότερες είχαν συσσωρευθεί και επί πλέον η ισχυρότερη κρατική ισχύς εξασφάλιζε πιο μακροχρόνιες περιόδους ειρήνης;

Πολλοί μιλάνε για το ελληνικό θαύμα, το οποίο, όπως ισχυρίζονται, οφείλεται στη φυλετική ανωτερότητα των Ελλήνων. Παρόμοιοι ισχυρισμοί είναι φυσικά απλές αντιεπιστημονικές καυχησιολογίες. Κατ' αρχήν η ίδια η ιδέα του θαύματος δεν είναι μονάχα αντιεπιστημονική αλλά και ανελληνική. Οι Ελληνες διανοητές απέρριπταν τα θαύματα. Το θαύμα δεν εξηγεί τίποτα. Αντικαθιστά την εξήγηση με θαυμαστικά. Ο Δημόκριτος ο Αβδηρίτης ήθελε ο άνθρωπος με τη γνώση να κατακτήσει την αθαμβία, να μη θαυμάζει ως υπερφυσικά, πράγματα και φαινόμενα που μπορούν να ερμηνευθούν. Οσο για τη φυλετική ανωτερότητα, οι αμέσως ενδιαφερόμενοι, οι ίδιοι οι αρχαίοι Ελληνες, ουδέποτε ισχυρίστηκαν κάτι τέτοιο. Αντίθετα όλοι οι αρχαίοι συγγραφείς μιλάνε με σεβασμό και μεγάλη εκτίμηση για τον πολιτισμό και τις γνώσεις των συγχρόνων τους Αιγυπτίων και Βαβυλωνίων, για την ηθική των Περσών, τη γενναιότητα των Θρακών και γενικά για τις αρετές των γειτονικών τους λαών. Το ρητό ΠΑΣ ΜΗ ΕΛΛΗΝ ΒΑΡΒΑΡΟΣ είχε αρχικά καθαρά γλωσσική κι όχι πολιτιστική ή πολιτική σημασία. Σήμαινε απλώς ότι οι μη Ελληνες μιλούσαν ακατάληπτα. Η ίδια η λέξη βάρβαρος απόχτησε τη μειωτική της σημασία πολύ αργότερα, κατά την ελληνιστική εποχή και τη ρωμαιοκρατία.

Ηταν μήπως η εμπορική και ναυτική δραστηριότητα των Ελλήνων, που προκάλεσαν την πνευματική άνθιση των ελληνικών πόλεων; Οπωσδήποτε το εμπόριο και η ναυτιλία υπήρξαν αποφασιστικά θετικοί παράγοντες, όχι όμως γενεσιουργά αίτια. Εκτός του ότι και στις πιο εμπορικές ελληνικές πόλεις, τη Μίλητο, την Κόρινθο ή την Αθήνα, η γεωργική παραγωγή ήταν πάντοτε ο κυρίαρχος οικονομικός παράγων, επισημαίνω ότι στις φοινικικές πόλεις υπήρξε πολύ μεγαλύτερη ναυτική και εμπορική δραστηριότητα, χωρίς να συνοδευεται από ανάλογη πνευματική άνθιση.

Προφανώς άλλη ήταν η αιτία της ελληνικής ιδιαιτερότητας. Κι αυτή είναι, κατά κύριο λόγο, η κοινωνική συγκρότηση των ελληνικών πόλεων, ριζικά διαφορετική από τη δομή των κοινωνιών στην Αίγυπτο, τη Μεσοποταμία, τη Φοινίκη και τις άλλες χώρες της Ανατολής. Κατά την Αρχαιότητα, στις πολιτισμένες χώρες της κοντινής Ανατολής, όπως και στις Ινδίες στην Κίνα και αλλού, οι ανάγκες της κατασκευής και συντήρησης εκτεταμένων αρδευτικών έργων, οδήγησε στη συγκρότηση μεγάλων ισχυρών και συγκεντρωτικών κρατών.Στα κράτη αυτά όλη η εξουσία βρισκόταν στα χέρια του Ανακτόρου και του Ναού, γιατί είχαν τον έλεγχο των αρδευτικών δικτύων και ήταν οι μοναδικοί κάτοχοι της Γνώσης. Οι απλοί αγρότες, η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού, ήταν νομικώς ελεύθεροι και συλλογικοί κάτοχοι της γης, αλλά χωρίς τον έλεγχο των αρδευτικών δικτύων και χωρίς τις απαραίτητες γνώσεις για τον υπολογισμό των εποχών και τον προδιορισμό της καταλληλότερης εποχής για τις γεωργικές ασχολίες, ήταν ανίκανοι να επιβιώσουν. Ετσι δέχονταν να υποταχτούν στο δίδυμο της εξουσίας, στο Ανάκτορο και το Ναό και ουσιαστικά ήταν συλλογικοί δούλοι του κράτους. Αυτό ήταν το κοινωνικό σύστημα που οι κλασσικοί ονόμασαν ασιατικό ή ανατολικό τρόπο παραγωγής, ενώ άλλοι το θεωρούν μια προδρομική μορφή της φεουδαρχίας και που διέφερε ουσιαστικά τόσο από το δουλοκτητικό σύστημα του ελληνορρωμαϊκού κόσμου όσο και από το φεουδαρχικό της Δυτικής Ευρώπης, που το διαδέχτηκε.

Η εικόνα που σχηματίζουμε για τα μινωικά και μυκηναϊκά κράτη, από τα αρχαιολογικά ευρήματα και τα κείμενα των πινακίδων με τη γραμμική γραφή Β μας πείθουν ότι έχουμε να κάνουμε με κοινωνίες του ίδιου περίπου τύπου με αυτόν των ανατολικών δεσποτειών και όχι της μορφής των δουλοκτητικών πόλεων-κρατών. Πραγματικά, το κύριο γνώρισμα των κρατικών αυτών σχημάτων του Αιγαίου είναι ότι το ανάκτορο κυριαρχούσε απόλυτα στην οικονομική και πνευματική ζωή της περιοχής που εξουσίαζε. Ολόκληρη η παραγωγή, το εμπόριο και κάθε πνευματική ή άλλη δραστηριότητα ήταν στα χέρια του άνακτα, της αυλής και της πολύπλοκης γραφειοκρατίας που τους περιστοίχιζε. Εμοιαζαν δηλαδή τα μινωικά και μυκηναϊκά αυτά "βασίλεια" με τα σύγχρονά τους κράτη της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας, με τα οποία προφανώς διατηρούσαν στενούς εμπορικούς και πνευματικούς δεσμούς από την προϊστορία ακόμη.

Αλλά τα μινωικά και τα μεταγενέστερα μυκηναϊκά κρατικά σχήματα, μολονότι δεσπόζουν στον ελλαδικό και αιγαιακό χώρο για πολλούς αιώνες, δεν είναι και οι μοναδικές μορφές κοινωνικής οργάνωσης στην περιοχή αυτή. Στα περισσότερα μικρά νησιά του Αιγαίου, αλλά και σε παράλιες ή ορεινές, απομονωμένες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, ταυτόχρονα και παράλληλα με τα ισχυρά μυκηναϊκά βασίλεια, υπήρχαν μικρές ανεξάρτητες κοινότητες, στις οποίες απουσίαζαν ή ήταν ασήμαντες τόσο η ταξική ανισότητα και η περιουσιακή διαφοροποίηση των μελών τους. Στις κοινωνίες αυτές επιβίωναν πολλοί από τους θεσμούς του παλαιότερου γενοφυλετικού συστήματος.

Μολονότι η οικονομική, πολιτιστική και πολιτική συμβολή των περιοχών αυτών στην εικόνα που σχηματίζουν οι ιστορικοί για το προϊστορικό Αιγαίο είναι πολύ μικρή, η επίδραση που είχαν στις μεταγενέστερες εξελίξεις είναι στην πραγματικότητα πολύ σημαντική. Στις νησιωτικές και ηπειρωτικές αυτές κοινότητες ο πλούτος, που προερχόταν από το ψάρεμα, τη γεωργία, την κτηνοτροφία, τη ναυτιλία, το εμπόριο (και την πειρατεία), δεν ήταν αρκετός για να συντηρήσει προνομιούχα στρώματα κι ακόμα λιγώτερο, για να εξασφαλίσει τους όρους για να υπάρξει ανάκτορο και αυλή, ενώ από την άλλη μεριά η ισότιμη συμμετοχή όλων των ενήλικων μελών τους σε ριψοκίνδυνες δραστηριότητες, όπως η ναυτιλία, το ψάρεμα και η πειρατεία, απέκλειαν την ανάδειξη αρχηγικών στρωμάτων. Στα μέρη αυτά επιβιώσανε οι δημοκρατικές παραδόσεις του κοινοτικού συστήματος, όπως η συνέλευση των μελών της κοινότητας, το αιρετό των αρχοντων κλπ. που μεταβιβάστηκαν αργότερα στις ελληνικές πόλεις- κράτη.

Τα μυκηναϊκά κράτη τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα όσο και στην Κρήτη και τα νησιά παρακμάσανε και αποσυντέθηκαν, κατά τον 12ο και 11ο αιώνες πριν από τη χρονολογία μας. Λίγο πιο πριν το ισχυρό κράτος των Χετταίων στη Μικρασία εξαφανίζεται από την ιστορία, ενώ μεγάλες επιδρομές και άλλες αναστατώσεις είχαν προηγηθεί στην Κάτω Αίγυπτο και τις ακτές της Συρίας. Πολλές θεωρίες έχουν διατυπωθεί για τα αίτια των αναστατώσεων αυτών και ειδικώτερα για τα αίτια της αποσύνθεσης των μυκηναϊκών βασιλείων. Η ιστορική επιστήμη δεν έχει ακόμα πει την τελευταία λέξη. Η κοινωνία που διαδέχτηκε τα μυκηναϊκά βασίλεια, διατήρησε χαρακτηριστικά γνωρίσματα τόσο από αυτά όσο και από τις παλαιότερες κοινότητες των γενών. Ο Ομηρος ενώ μιλά για ισχυρούς άνακτες σαν τον Αγαμέμνονα ή το Νέστορα, ταυτόχρονα αναφέρει συνελεύσεις των πολεμιστών στις οποίες οι ισχυροί αυτοί βασιλείς έπρεπε να δώσουν λόγο.

Στην κατακερματισμένη από βουνά και θάλασσες Ελλάδα, όπου οι μεγάλοι κάμποι σπάνιζαν και δεν υπήρχε ανάγκη αλλά ούτε και δυνατότητα κατασκευής μεγάλων αρδευτικών έργων, στη θέση των παλιών μυκηναϊκών βασιλείων, που χάθηκαν, δε συγκροτήθηκαν ξανά ισχυρά συγκεντρωτικά κράτη, παρόμοια με εκείνα της Ανατολής. Τόσο οι οικονομικές όσο και οι πολιτικές συνθήκες είχαν αλλάξει. Εξ άλλου για πολλούς αιώνες έχουμε πλήρη σχεδόν διακοπή των εμπορικών και πνευματικών δεσμών του Αιγαίου με την Αίγυπτο, τη Συρία και τη Μεσοποταμία.

Κάθε μικρή περιοχή, νησί ή χερσόνησος ή κοιλάδα, αποτελούσε ιδιαίτερη οικονομική και συνεπώς και πολιτική ενότητα κι ο πληθυσμός της αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα επιβίωσης, που τα ξεπερνούσε με σκληρή εργασία ενώ η κοινωνική ανισότητα και η περιουσιακή διαφοροποίηση μεγάλωναν. Εδώ βαθμιαία αναπτύχθηκε η κλασσική μορφή δουλοκτησίας, μολονότι η έκταση της, η σημασία της και η θεσμική της κατοχύρωση παρουσιάζουν πολύ μεγάλη ποικιλία από περιοχή σε περιοχή.

Στην Ελλάδα της γεωμετρικής και αρχαϊκής εποχής, δημιουργήθηκαν ομοσπονδίες αρκετών χωριών (κωμών) μιας περιοχής, που αποτελούσε γεωγραφική και οικονομική ενότητα. Βαθμιαία μια από τις κώμες αυτές, που βρισκόταν στο κέντρο της περιοχής ή σε πλεονεκτική γεωγραφική θέση, συνήθως πάνω σε κάποιον οχυρό λόφο, μετατρέπεται σε πόλη. Είναι ο λεγόμενος συνοικισμός, εξέλιξη κοσμοϊστορικής σημασίας, σ'ότι αφορά τις επιπτώσεις της. Η διαδικασία δημιουργίας πόλεων με την πολιτική και κοινωνική σημασία του όρου, κράτησε αιώνες, συνοδεύτηκε από έντονες κοινωνικές αναστατώσεις και ταξικές διαμάχες και σε ορισμένες απομονωμένες περιοχές της Ελλάδας συνεχίστηκε ακόμα και μετά την κλασσική εποχή. Στην ελληνική πόλη οφείλονται οι περισσότεροι από τους πολιτικούς θεσμούς που ισχύουν ως σήμερα.

Η διαδικασία δημιουργίας πόλεων ως αυτοδύναμων πολιτικών κυττάρων δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο. Προηγήθηκαν ανάλογα φαινόμενα συνοικισμού στη Σουμερία και στην κοιλάδα του Νείλου, κατά την 4η χιλιετία, στην κοιλάδα του Ινδού, στις κοιλάδες των Χουάγκ Χο και του Γιαγκτσε Κιαγκ, κατά την 3η και 2η χιλιετία, στις ακτές της Φοινίκης και σποραδικά σε άλλα σημεία του κόσμου. Ομως, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αυτών, η πόλη που δημιουργήθηκε από το συνοικισμό δεν μακροημέρευσε ως αυτόνομος πολιτικός οργανισμός. Πολύ σύντομα υποτάχθηκε στο Ναό του τοπικού θεού και έγινε απλό εξάρτημά του ή συνενώθηκε σε μεγαλύτερες πολιτικές οντότητες, σε μεγάλα βασίλεια ή αυτοκρατορίες, χάνοντας τα κυριώτερα αυτόνομα χαρακτηριστικά της.

Αυτό δεν έγινε στην Ελλάδα της αρχαϊκής εποχής. Εδώ οι πόλεις έγιναν κέντρα μικρών ανεξάρτητων κρατών, η έκταση των οποίων περιορίζονταν ουσιαστικά στην πόλη με τη γύρω περιοχή της. Στα κράτη αυτά στην αρχή την εξουσία κατείχαν οι γαιοκτήμονες, συνήθως απόγονοι είτε των αρχηγών των φυλών που είχαν εισβάλει στα παλιά μυκηναϊκά βασίλεια, είτε των αρχαίων βασιλικών οικογενειών. Σε πολλά κράτη η κυριαρχία των αριστοκρατών αυτών συνεχίστηκε για πολύ μεγάλο διάστημα, αλλά σε πολλά άλλα οι γαιοκτήμονες πολύ σύντομα, ύστερα από έντονους ταξικούς αγώνες, αναγκάστηκαν να μοιραστούν την εξουσία με τα ανερχόμενα μεσαία στρώματα των ναυτικών, των εμπόρων και των βιοτεχνών κι αυτό είχε βαθύτατες συνέπειες όχι μόνο στην πολιτική αλλά και στην πνευματική εξέλιξή τους. Υπήρξαν βεβαίως περιοχές όπου για ειδικούς λόγους δεν δημιουργήθηκαν πόλεις με την αρχαιοελληνική σημασία του όρου αλλά εξακολούθησαν να υφίστανται οι ομοσπονδίες των παλιών χωριών. Στις περιοχές αυτές, κατά κανόνα καθυστερημένες από κοινωνικής πλευράς) αργοτερα εμφανίζονται τα λεγόμενα κοινά (Βοιωτών, Θεσσαλών κ.ά.) που δεν έχουν το χαρακτήρα των πόλεων - κρατών.

Σε πόλεις-κράτη που μείναν αποκλειστικώς αγροτικές, η εξουσία των αριστοκρατών διατηρήθηκε επί αιώνες. Στα κράτη αυτά οι λαϊκές συνελεύσεις, παρόμοιες με τις συνελεύσεις των πολεμιστών, όπως τις περιγράφει ο Ομηρος, είχαν πολύ λίγες αρμοδιότητες, κατά κανόνα γνωμοδοτικές και επικυρωτικές των αποφάσεων της ολιγαρχικής εξουσίας. Οι θεσμοί ήταν αδιαμόρφωτοι και αδύναμοι και οι νόμοι, βασισμένοι στο εθιμικό δίκαιο, δεν ήταν συνήθως γραπτοί.

Αντίθετα σε πόλεις-κράτη, όπου αναπτύχθηκε το εμπόριο, η βιοτεχνία και η ναυτιλία, τα μεσαία στρώματα σε συμμαχία με τους μικροϊδιοκτήτες ανέτρεψαν την ολιγαρχία των αριστοκρατών και εγκαθιδρύσανε τυραννίες, δηλαδή αυταρχικές κυβερνήσεις επικεφαλής των οποίων ήταν δημοφιλή άτομα, πολλές φορές λαϊκής καταγωγής, που χτύπησαν την κοινωνική και οικονομική βάση της αριστοκρατίας.

Κατά κανόνα τις τυραννίες αυτές τις διαδέχτηκαν δημοκρατικά καθεστώτα, στα οποία η έκταση και το βάθος της δημοκρατίας ποικίλλει. Η πορεία από την κληρονομική μοναρχία στην αριστοκρατική ολιγαρχία και από αυτήν στην τυραννία και τη δημοκρατία σηματοδοτεί και τη μετάβαση από την κλειστή κοινωνία της μυκηναϊκής εποχής στην ανοικτή κοινωνία της αρχαϊκής και κλασσικής Ελλάδας και βρήκε τη σπουδαιότερή της έκφραση στον πνευματικό κυρίως τομέα.

Στις μεγάλες πολιτισμένες χώρες της Ανατολής, όπως στην Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία, όχι μονάχα η οικονομική αλλά και κάθε πνευματική δραστηριότητα ήταν συγκεντρωμένες στο Ανάκτορο και το Ναό. Οι ιερείς των αιγυπτιακών και βαβυλωνιακών ναών, μοναδικοί κάτοχοι της Γνώσης και της Σοφίας, συγκέντρωναν κατά καιρούς τα εξυπνότερα και πιο προικισμένα παιδιά της περιοχής στο ναό και εκεί σε ατμόσφαιρα υποβολής και μυστικισμού τους δίδασκαν όσα εκείνοι γνώριζαν, για να γίνουν εν καιρώ ικανά να τους διαδεχθούν.

Ο,τι μάθαιναν με τον τρόπον αυτόν οι νεαροί μαθητές ήταν δεδομένο και αδιαμφισβήτητο και την αλήθεια του την εγγυόταν το κύρος των δασκάλων. Η Γνώση δηλαδή μεταβιβαζόταν ως εξ αποκαλύψεως αλήθεια, χωρίς να συνοδεύεται από καμμιά διαδικασία απόδειξης της αλήθειας αυτής, εφ' όσον η ιερή προέλευσή της έκανε περιττή κάθε παρόμοια διαδικασία. Αυτό απέκλεισε οριστικά και τελεσίδικα κάθε δυνατότητα να μετατραπούν οι συσσωρευμένες γνώσεις σε Επιστήμη.

Αντίθετα στις ελληνικές πόλεις, των αρχαϊκών χρόνων, όπου η παραγωγή ήταν υπόθεση όλης της κοινωνίας και βασιζόταν στην εργασία των ελεύθερων μκροϊδιοκτητών, το Ανάκτορο είχε από νωρίς εκλείψει και ο Ναός είχε πολύ μικρή ισχύ. Οι διανοητές στις ελληνικές πόλεις ήταν και αυτοί σαν τους λοιπούς πολίτες. Δεν ήταν οι αποκομμένοι από την κοινωνία ιερείς των αιγυπτιακών και βαβυλωνιακών ναών, αλλά μετείχαν στην πολιτική ζωή. όπως ο Σόλων ο Αθηναίος, ο Εμπεδοκλής ο Ακραγαντίνος, ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος ή ο Ζήνων ο Ελεάτης, ο οποίος μάλιστα έχασε τη ζωή του κατά τις πολιτικές διαμάχες. Είχαν επίσης οικονομικές δραστηριότητες, όπως ο Θαλής ο Μιλήσιος και ήταν πάντοτε σε στενή σχέση με τους εμπόρους, τους τεχνίτες και τους ναυτικούς της πόλης τους.

Θέλοντας να ικανοποιήσουν τα ερωτήματα που έβαζαν οι ναυτικοί και οι έμποροι της Ιωνίας, οι οποίοι ταξίδευαν σ'όλα τα πλάτη και μήκη της Μεσογείου, ερεύνησαν τον έναστρο ουρανό και τον γνωστό τότε κόσμο. Μελέτησαν τη φύση στο σύνολο της, αλλά και τον άνθρωπο ως αναπόσπαστο μέρος της και την ανθρώπινη κοινωνία ως απαραίτητο για την επιβίωσή του πλαίσιο. Σε όλα τα αντικείμενα της έρευνάς τους αναζήτησαν το βαθύτερο νόημα τους και την πρωταρχική ουσία τους, δημιουργώντας έτσι τη Φιλοσοφία.

Σ' αντίθεση με όσα συνέβαιναν στην Ανατολή, η παρακολούθηση των μαθημάτων των ελλήνων σοφών ήταν εθελοντική και κατά κανόνα γινόταν με πληρωμή. Ηταν λοιπόν υποχρεωμένοι οι Ελληνες δάσκαλοι να αποδείξουν την αλήθεια των όσων δίδασκαν, υποχρέωση που δεν είχαν οι Αιγύπτιοι ή Βαβυλώνιοι συνάδελφοί τους. Η υποχρέωση αυτή γέννησε τις διαδικασίες της απόδειξης, της δοκιμασίας και της επαλήθευσης, τον ορισμό, το θεώρημα και το αξίωμα, τη διαλεκτική και τη λογική, βάζοντας έτσι τα θεμέλεια των Επιστημών.

Καταλήγοντας, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι και οι Ελληνες της αρχαιότητας ήταν οπωσδήποτε άνθρωποι πρωτόγονοι. Πίστευαν σε μύθους, μυστήρια και οιωνούς, είχαν δεισιδαιμονίες και προλήψεις. Ομως για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας η κοινωνική ζωή ενός ολόκληρου πληθυσμού πήρε τόσο κοσμική - λαϊκή έκφραση. Η πολιτική, η νομοθεσία, η οικονομία, η λογοτεχνια και η τέχνη από πολύ νωρίς απελευθερώθηκαν από τα δεσμά της θρησκείας και τον έλεγχο του ιερατείου. Γεννήθηκε η φιλοσοφία, που άρχισε να διαμορφώνει μια τελείως πρωτότυπη ερμηνεία του κόσμου, της κοινωνίας και του ανθρώπου, στηριγμένη στη φύση. Μπήκαν τα θεμέλεια της επιστήμης, που καθιέρωσε τη μελέτη του κόσμου και του ανθρώπου, με βάση τη λογική. Ανάμεσα σε έναν πληθυσμό πρωτόγονων ανθρώπων εμφανίστηκαν τα πνεύματα εκείνα που με τη διαύγεια, την ευθύτητα και την παρρησία της σκέψης τους, τον απελευθέρωσαν σε μεγάλο και πρωτοφανή εως τότε βαθμό, από το δεσποτισμό, τη μυστικοπάθεια και το φόβο.

Οι Ελληνες αντάλλαξαν πολλά, γνώσεις, ανακαλύψεις, θεσμούς και ιδέες με τους άλλους γειτονικούς λαούς, με τους οποίους ειχαν ταχτικές επαφές, ιδίως από τους Αιγύπτιους, τους Φοίνικες, τους Βαβυλώνιους. Ο,τι πήραν όμως δεν ήταν μια δουλική αντιγραφή και μίμηση αλλά στάθηκε αφορμή για τη δημιουργική του μεταμόρφωση. Η Φιλοσοφία και η Επιστήμη, όπως και η Δημοκρατία και η Πολιτική, δεν ήρθανε από την Ανατολή αλλά δημιουργήθηκαν εδώ.

απο μία LADY !

«Αφιερωμένο στον επισκέπτη της σελίδας μου s.k.k».

Ανήκω σ' άλλη εποχή, είμαι συνήθως σιωπηλή
τις νύχτες γράφω ποιήματα, μιλάω με συνθήματα
σ' αυτούς που έχουν πικραθεί, που έχουν τόσο κουραστεί
να πνίγονται σε κρίματα, στης μοίρας τους τα κύματα.

Ανήκω σ' άλλη εποχή, είν η εικόνα μου θαμπή
μια ζωγραφιά ο λογισμός, της θύμησης αναπαμός,
κάθε που φτάνει το πρωί γίνομαι διάφανο πουλί
που ο δικός του μισεμός δεν είναι πάντα γυρισμός.

Ανήκω σ' άλλη εποχή, δε ρώτησα ποτέ γιατί
τη σκέψη μου που με πονά που 'χει στολίδια με καρφιά
και όταν θλίβομαι πολύ, όταν δεν έχω αντοχή
καρφώνω κείνα τα καρφιά μες στη δική μου την καρδιά.

Πόλυ Σ.

Απλά κι' ανθρώπινα ο επισκέπτης (δλδ εγώ) σ'ευχαριστώ ολόλευκο κατ'εμέ κρίνο.