Πόλεις χωρίς αυτοκίνητο

Το Πρόβλημα
Τα βιομηχανικά κράτη έκαναν ένα τρομερό λάθος όταν στράφηκαν προς το ΙΧ αυτοκίνητο ως όργανο βελτίωσης της αστικής κινητικότητας. Το αυτοκίνητο προκάλεσε σημαντικές και απρόβλεπτες επιπτώσεις στη ζωή της πόλης και έχει γίνει ένας σημαντικός παράγοντας περιβαλλοντικών, κοινωνικών και αισθητικών προβλημάτων τους. Η αυτοκίνηση στην πόλη:
• Σκοτώνει τη ζωντάνια των δρόμων
• Καταστρέφει τον κοινωνικό ιστό των οικισμών
• Απομονώνει τους ανθρώπους
• Υποθάλπει την άναρχη επέκταση των προαστίων (sprawl)
• Αποτελεί απειλή για τους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου
• Αμαυρώνει την ομορφιά της πόλης
• Ενοχλεί τους ανθρώπους με το θόρυβο που προκαλεί
• Προκαλεί ατμοσφαιρική ρύπανση
• Εξολοθρεύει χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο
• Επιδεινώνει την υπερθέρμανση του πλανήτη
• Σπαταλάει ενέργεια και φυσικούς πόρους
• Φτωχαίνει τα έθνη
Η πρόκληση που μας παρουσιάζεται είναι να απομακρύνουμε τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά από τις πόλεις ενώ ταυτόχρονα να βελτιώσουμε την κινητικότητα και να μειώσουμε το συνολικό κόστος της.
Η λύση
Η αυτοκίνηση στην πόλη μπορεί να εκτοπιστεί μόνο αν είναι διαθέσιμη κάποια καλύτερη εναλλακτική λύση. Τι θα συνέβαινε αν σχεδιάζαμε μια πόλη που θα μπορούσε να λειτουργεί χωρίς κανένα αυτοκίνητο; Θα ήθελε κανείς να ζει σε μια τέτοια πόλη; Είναι εφικτό κάτι τέτοιο από κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική άποψη; Είναι δυνατόν να απαλλαγούμε από τα αυτοκίνητα διατηρώντας παράλληλα τη γρήγορη και άνετη κινητικότητα που προσέφερε κάποτε;
Η δημόσια συγκοινωνία θεωρείται συνήθως ένα δυσάρεστο και αργό υποκατάστατο του αυτοκινήτου. Πρέπει να γίνει πιο ευχάριστη εμπειρία και να αποκτήσει τη μέση ταχύτητα ενός ΙΧ αυτοκινήτου που κινείται σε ευνοϊκές κυκλοφοριακές συνθήκες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί χρησιμοποιώντας δοκιμασμένη τεχνολογία, αλλά γειτονιές με μεγάλη οικιστική πυκνότητα είναι προϋπόθεση για γρήγορη μετακίνηση και οικονομική δημόσια συγκοινωνία. Ευτυχώς, οι πυκνοκατοικημένες πόλεις μπορούν να προσφέρουν παράλληλα και καλύτερη ποιότητα ζωής.
Πρέπει να χτίσουμε περισσότερες πόλεις χωρίς αυτοκίνητα. Η Βενετία, το μεγαλύτερη υπαρκτό παράδειγμα, αρέσει σχεδόν σε όλους και είναι μια όαση ηρεμίας παρόλον ότι είναι μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές στον κόσμο. Μπορούμε επίσης να μετατρέψουμε και άλλες υπάρχουσες πόλεις σύμφωνα με το πρότυπο της πόλης χωρίς αυτοκίνητο σε μια χρονική περίοδο μερικών δεκαετιών.
Σχεδιαστικοί στόχοι
Ο σχεδιασμός των πόλεων εξυπηρετεί τρεις κύριες απαιτήσεις:
• Υψηλή ποιότητα ζωής
• Αποτελεσματική χρήση των πόρων
• Γρήγορη μεταφορά ανθρώπων και αγαθών

Σχεδιαστικά πρότυπα

Η εκπλήρωση αυτών των απαιτήσεων επιβάλλει τα παρακάτω σχεδιαστικά πρότυπα:
Ταχύ μεταφορικό μέσο
Παρέχει ταχεία πρόσβαση σε όλα τα τμήματα της πόλης. Σε μια πόλη του ενός εκατομμυρίων κατοίκων πρέπει να είναι δυνατόν να πάει κανείς οπουδήποτε σε χρόνο πολύ μικρότερο από μία ώρα. Οι επιβάτες δεν θα πρέπει να μετεπιβιβάζονται περισσότερο από μία φορά.
Κοντινοί σταθμοί
Τόσο για λόγους χρόνου, όσο και για λόγους περιορισμένης κινητικότητας των μικρών παιδιών, των ηλικιωμένων και των ασθενέστερων, απαιτείται οι στάσεις των μεταφορικών μέσων να είναι σε μικρές αποστάσεις. Το σχεδιαστικό πρότυπο είναι απόσταση πέντε λεπτών με τα πόδια.

Κοντινοί χώροι πρασίνου

Οι πράσινοι χώροι πρέπει να είναι πρακτικά διαθέσιμοι σε απόσταση πέντε λεπτών με τα πόδια από κάθε εξώπορτα.

Οικονομικές εμπορευματικές μεταφορές

Η οικονομία των πόλεων εξαρτάται από τις γρήγορες και οικονομικές εμπορευματικές μεταφορές. Μια πόλη που σκοπεύει να κρατήσει τα φορτηγά αυτοκίνητα έξω από τους δρόμους της, θα πρέπει να προβλέψει λειτουργικούς τρόπους για τις εμπορευματικές μεταφορές economies depend on fast, economical freight transport.

Πηγαίνοντας χωρίς αυτοκίνητο

Η πόλη χωρίς αυτοκίνητο μπορεί να πραγματοποιηθεί. Η Βενετία είναι επαρκής απόδειξη.
Τα τέσσερα δισεκατομμύρια των κατοίκων του αναπτυσσόμενου κόσμου φαίνονται πρόθυμα να υιοθετήσουν τα δυτικά πρότυπα στη χρήση του αυτοκινήτου. Θα πρέπει να ειδοποιηθούν για το κόστος και να ενθαρρυνθούν να σκεφτούν καλύτερες λύσεις. Μπορεί ο πλανήτης να αναλάβει το οικολογικό κόστος; Τα ανεπτυγμένα κράτη δεν μπορούν να αρνηθούν στα αναπτυσσόμενα κράτη τη χρήση της τεχνολογίας και των πόρων που χρησιμοποιούνται από τα πιο ανεπτυγμένα κράτη. Αφού τα περισσότερα αυτοκίνητα στον κόσμο βρίσκονται στα ανεπτυγμένα κράτη, αυτά είναι που θα πρέπει να πάρουν την πρωτοβουλία για το σχεδιασμό και την κατασκευή των πόλεων χωρίς αυτοκίνητα.
Οι πόλεις χωρίς αυτοκίνητο θα πρέπει να γίνουν το κυρίαρχο πρότυπο μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα, λόγω των ενεργειακών περιορισμών. Θα πρέπει να αρχίσουμε τώρα να ετοιμαζόμαστε για την αλλαγή, που είναι μια ευκαιρία για να χτίσουμε ένα αστικό περιβάλλον ανώτερο από τα μέχρι τώρα γνωστά.

ΣΥΜΦΩΝΑ με το ΙΝ.ΚΑ

Στο 165% είναι το άνοιγμα της ψαλίδας στους μισθούς μεταξύ του μέσου Έλληνα και του μέσου Ευρωπαίου για την αγορά 100 ειδών τροφίμων και ποτών, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ) που δόθηκε στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με το ΙΝ.ΚΑ, προκειμένου να προμηθευτεί 100 είδη τροφίμων και ποτών ο Έλληνας πρέπει να εργαστεί πάνω από 95 ώρες, την ίδια στιγμή που για τον Γερμανό απαιτούνται μόλις 48, για το Γάλλο γύρω στις 57, για τον Ιταλό 69 και για το Βρετανό 57 ώρες και 10 λεπτά. Για να αγοράσει δέκα είδη ηλεκτρικών συσκευών και επίπλων ο μέσος Έλληνας πρέπει να «ιδρώσει» 226 ημέρες στο γραφείο ή το εργοτάξιο, τη στιγμή που για το Γερμανό αρκούν 102 ημέρες, για το Βρετανό 108, για το Γάλλο 126 και για τον Ιταλό 170.
Επειδής, άμα λάχει να πούμε, ο Έλλην από γεννησιμιού του αγνώμων και αυχάριστος, δεν ημπορεί να πούμε ο πάσα ένας χλιμίντζουρας να την κάνει από τελεόραση, ραδιόφωνο, Τράφικ, Εσπρέσο, Καπουτσίνο και Γλυκύ Βραστό και να αμολάει τις παπαριές του περί υποανάπτυξις και τριτοκοσμικής Ελλάδος. Και επειδής να πούμε δε γουστάρω να μας πουλάει ο πάσα ένας Φλούφλης φύκια για μεταξωτές κορδέλες, ερωτώ και τον ΙΝΚΑ, και τον ΑΠΑΤΣΙ και τον ΤΖΕΡΟΝΥΜΟ ποία η σκοπιμότης της ερεύνης, κύριε προστασία του καταναλωτού, που μας την κάνεις αφρόγαλο για να μας βγάλεις Πακιστανούς και να μας ρίξεις στον τενεκέ με την σαλαμούρα; Για καθίστε καλά, ρε μπαγιάτικα τσουρέκια, σε ποιον νομίζετε δηλαδή ότι απευτύνεστε; Εμείς, δηλαδή, ρε ανοιχτομάτηδες, τι δουλειά κάνουμε; Καθαρίζουμε μύδια; Ρε, άντε φτύστε τα μπούτια σας που θα μας πείτε εμάς που δώσαμε στην ανθρωπότητα φώτα, κεριά, λουμίνια και καρβουνάκια ότι είμαστε πίσω από τους κρυόκωλοι τους Ευρωπαίοι… Για δεν πάτε να ανοίξετε ρε κουτορνίθια καμιά εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ, κανένα Κλασσικό Εικονογραφημένο, Ταρζάν Γκαούρ, Διάπλασις των Νέων για να δείτε τη διαφορά ανάμεσα στα λάχανα και στα μαρούλια; Έτσι είναι ρε μάγκες, πως να το κάνουμε… Άλλο ροκάς και άλλο αρακάς… Άλλο Ντιντάκτα κι άλλο ντιριντάχτα… Που θα μας πείτε εμάς για τους Ευρωπαίοι που όταν αυτοί τρώγανε ρίζες εμείς είχαμε χοληστερίνη και τριγλυκερίδια και ουρικό οξύ… Και να σας πω, ρε μάγκες; Εσείς, τελικά, δεν έχετε μυαλό στο κεφάλι σας, επερξεγαστή Intel Platinum στα 2.50 GHz έχετε, γι αυτό μας κουφάνατε με τα επιχειρήματά σας. «Για να αγοράσει δέκα είδη ηλεκτρικών συσκευών και επίπλων ο μέσος Έλληνας πρέπει να «ιδρώσει» 226 ημέρες στο γραφείο ή στο εργοτάξιο! ». Καλά, ρε, από ποιον πλανήτη κατεβήκατε; Εσείς ξέρετε κανέναν Έλληνα να δουλεύει 226 μέρες το χρόνο; Για βγάλτε ρε τα Σαββατοκύριακο, τις εορτές και τις Εθνικές επετείους, τα τριήμερα των τεσσάρων ημερών και τα τετραήμερα της μια εβδομάδας και λογαριάστε πόσες μέρες μένουν στην καβάντζα… 30 – 40, άντε το πολύ καμιά εξηνταριά! Βγάλτε τώρα κάτι απεργίες και κάτι στάσεις εργασίας, κάτι άδειες από τη σημαία , κάτι αρρώστιες και κάτι σκασιαρχεία και λογαριάστε τα… Ούτε δέκα πέντε μέρες δε δουλεύει ο Έλληνας, ρε γλάροι, που παριστάνετε του αετούς!!! Δέκα πέντε μέρες σε σχέση με τον Γερμανό που ιδροκοπάει 102 ημέρες, με τον Βρετανό που δουλεύει108, με τον το Γάλλο που χτυπιέται 126 και για τον Ιταλό αγκομαχάει 170!!! Έτσι είναι, ρε μάγκες του ΙΝΚΑ, αν θέλουμε να λέμε δηλαδή τα σύκα – σύκα και τα κορόμηλα – κορόμηλα… Κι όχι τίποτα άλλο, αλλά για να την πάρετε χαμπάρι τη δουλειά και να μην πάτε να μας γαζώσετε το στρίφωμα με άδεια κουβαρίστρα… Γκέγκε;

St John_Kastri

Το πάθος

Υπάρχουν συναισθήματα που βάζουν φωτιά στην καρδιά και στο κορμί μας και μας κάνουν να χάνουμε τον έλεγχο. Ας δούμε γιατί συμβαίνει αυτό και πώς μπορούμε να μετρήσουμε την ένταση του ερωτικού πάθους.
Για να αποφασίσουμε αν κάποιος μας αρέσει μεσολαβούν ενενήντα δευτερόλεπτα μέχρι και τέσσερα λεπτά. Το αχαλίνωτο πάθος εκδηλώνεται τουλάχιστον μετά από ένα εξάμηνο, ξεσηκώνοντας θύελλα ορμονών.
Ποιητές και συγγραφείς έχουν χύσει ποταμούς από μελάνι εξυμνώντας το, ενώ ψυχολόγοι και γιατροί το έχουν μελετήσει ενδελεχώς. Το πιο ακαταμάχητο πάθος, ο έρωτας, παραμένει ακόμα και σήμερα μεγάλο μυστήριο. Κάποιες φορές φτάνει στα όρια της αρρώστιας και άλλες γίνεται πηγή έμπνευσης. Ο ερωτοχτυπημένος ανεβαίνει στα ουράνια και την ίδια στιγμή βυθίζεται στην κατάθλιψη. Εκτός από έντονο συναίσθημα, η λέξη «πάθος» σημαίνει κατ’ ουσίαν ταλαιπωρία και πόνο. Επί αιώνες, τα πάθη, με τον έρωτα να δεσπόζει, θεωρούνταν αδυναμίες αντίθετες προς τη λογική. Κι όμως, πρόκειται για ένα καταπληκτικό σχέδιο καλά δουλεμένο από τη μητέρα φύση, η οποία επινόησε και εξέλιξε το τέχνασμα του ερωτικού πάθους για να βοηθά στην αναπαραγωγή του είδους μας. Αυτό επιβεβαιώνει η Έλεν Φίσερ, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Ρούτγκερς του Νιου Τζέρσεϊ, στις ΗΠΑ, η οποία μελετά ερωτευμένα ζευγάρια πάνω από μία δεκαετία. Γι’ αυτήν, ο λόγος ύπαρξης του έρωτα είναι σαφής. Η ικανότητα να ερωτευόμαστε εξελίχθηκε, αφού όποιος επικεντρώνει την προσοχή του σε ένα μόνο πρόσωπο αυξάνει τις δυνατότητες αναπαραγωγής, εκτός από το χρόνο και την ενέργεια που σπαταλά. Πώς ερωτευόμαστε; Γιατί επιλέγουμε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο και γιατί, όταν ο έρωτας τελειώνει, υποφέρουμε τόσο;

Κεραυνοβόλο βλέμμα

Στην παραλία, δύο παρέες νέων στήνουν τις ομπρέλες τους. Στην πρώτη ομάδα βρίσκεται ο Αντρέας, με κίτρινο μαγιό και ωραίο χαμόγελο. Στη δεύτερη ομάδα ανήκει η Ιωάννα, με κόκκινο μικροσκοπικό μπικίνι και μακριά μαλλιά. Αμέσως προσέχουν ο ένας τον άλλο. Ένα φευγαλέο βλέμμα κι ένα χαμόγελο είναι η πρώτη επαφή. Η Ιωάννα δεν έχει αμφιβολίες ότι της αρέσει ο Αντρέας. Μοναδική της έγνοια είναι πού θα τοποθετήσει την πετσέτα της. Και ο Αντρέας όμως είναι σίγουρος. Το κόκκινο μικροσκοπικό μπικίνι είναι ελκυστικό. Το μόνο που πρέπει να βρει είναι η κατάλληλη στιγμή για να την πλησιάσει. Σύμφωνα με τους μελετητές, χρειαζόμαστε ενενήντα δευτερόλεπτα μέχρι και τέσσερα λεπτά για να αποφασίσουμε αν μας αρέσει κάποιος. Κατόπιν το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται στη γλώσσα του σώματος. Ασυναίσθητες κινήσεις όπως η επανάληψη των χειρονομιών του άλλου, ακούσιες αντιδράσεις όπως η διαστολή της κόρης των ματιών ή το γρήγορο παίξιμο των βλεφάρων είναι σημάδια διαθεσιμότητας. Ακόμα κι όταν αρχίζουμε τη συζήτηση, οι λέξεις δεν έχουν μεγάλη σημασία. Το 38% της επιτυχίας εξαρτάται από τον τόνο της φωνής και το 55% από τη γλώσσα του σώματος. Το βλέμμα παίζει καθοριστικό ρόλο. Πριν από μερικά χρόνια ο Αμερικανός ψυχολόγος Άρθουρ Αρούν άρχισε να μελετά τη δύναμή του. Μέσα σ’ ένα δωμάτιο ένας άντρας και μια γυναίκα προσκλήθηκαν για να διηγηθούν τη ζωή τους. Ύστερα από μιάμιση ώρα συζήτησης έπρεπε να κοιτάζονται στα μάτια επί τέσσερα συνεχόμενα λεπτά χωρίς να λένε τίποτε και χωρίς να απομακρύνουν το βλέμμα τους. Μετά το πείραμα οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες εξομολογήθηκαν ότι ένιωσαν έλξη ο ένας για τον άλλο. Μάλιστα δύο απ’ αυτούς παντρεύτηκαν.

Τρελοί από έρωτα.

Όταν οι πρώτες επαφές στέφονται με επιτυχία, αρχίζει να ξετυλίγεται η ιστορία του έρωτα. Μελετώντας τους ερωτευμένους της, η Φίσερ διαχώρισε τρεις φάσεις.
ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ, οι ορμόνες. Στην αρχή το ζευγάρι είναι έρμαιο των σεξουαλικών του ορμονών. Τα επίπεδα της τεστοστερόνης στον άντρα και των οιστρογόνων στη γυναίκα αυξάνονται. Η έλξη του ενός προς τον άλλο είναι ακατανίκητη.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΑΣΗ, η μέθη. Το αληθινό πάθος ξεκινά κατά τη δεύτερη φάση, η οποία αρχίζει τουλάχιστον μετά από έξι μήνες. Τότε ενεργοποιείται το εγκεφαλικό σύστημα παραγωγής ντοπαμίνης, ουσία που εμπλέκεται και στην αντίδραση του εγκεφάλου στα ναρκωτικά. Αυτή μας ωθεί να επιθυμούμε σφοδρά τον άλλο. Γινόμαστε «τρελοί από έρωτα» διότι στον εγκέφαλό μας μειώνεται η συγκέντρωση σεροτονίνης, η έλλειψη της οποίας μας ωθεί σε βασανιστικές έμμονες σκέψεις. Οι ερωτευμένοι έχουν στο κεφάλι τους μία μόνο σκέψη: τον άλλο. Οι ζώνες του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη σωστή κρίση των ανθρώπων δραστηριοποιούνται λιγότερο, και ο άλλος φαντάζει άμεμπτος και χωρίς ελαττώματα. Εν τέλει, οι ερωτευμένοι αρχίζουν να μοιάζουν μεταξύ τους. Πρόσφατες μελέτες κατέδειξαν ότι στις ερωτευμένες γυναίκες τα επίπεδα τεστοστερόνης αυξάνονται, ενώ στους άντρες μειώνονται - σαν να προσπαθεί η ίδια η φύση να μειώσει τις διαφορές στο ζευγάρι. Αυτή η κατάσταση ευδαιμονίας ή του ιδιότυπου παραλογισμού δε διαρκεί πολύ διότι είναι πολύ πιεστική. Σ’ αυτή τη φάση τα επίπεδα υδροκορτιζόνης, ορμόνης σχετικής με το στρες, αυξάνονται, γι’ αυτό περνάμε στην επόμενη φάση.
ΤΡΙΤΗ ΦΑΣΗ, τα σχέδια. Ο έρωτας αλλάζει. Το πάθος παραχωρεί τη θέση του στα σχέδια και η βιοχημεία περνάει σε δεύτερο επίπεδο. Το σεξ εξακολουθεί να παίζει ακόμα ρόλο-κλειδί. Για να εδραιωθεί μια σχέση συμβάλλουν δύο ορμόνες: η οξυτοκίνη και η βαζοπρεσίνη, οι οποίες απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια του οργασμού ή αμέσως μετά. Στη συνέχεια έρχεται ο γάμος και η γέννηση παιδιών. Αν όλα πάνε κατ’ ευχήν, τα επίπεδα υδροκορτιζόνης πέφτουν, ο έρωτας όμως συνεχίζεται.

Από την αγάπη, στον πόνο

Κι αν κάτι πάει στραβά; Σ’ αυτή την περίπτωση έρχεται το τέλος του έρωτα, η εγκατάλειψη, μια από τις πιο οδυνηρές εμπειρίες στη ζωή, σύμφωνα με την Έλεν Φίσερ. Τη στιγμή του χωρισμού, όταν το αντικείμενο του έρωτα είναι απρόσιτο, το πάθος επιστρέφει πιο βίαιο από ποτέ. Τα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο ανεβαίνουν και η επιθυμία για τον άλλο γίνεται επιτακτική, ακριβώς όπως στις πρώτες φάσεις του έρωτα. Δεν μπορεί όμως πλέον να ικανοποιηθεί. Η εγκατάλειψη γίνεται βασανιστική και ο παθών τηλεφωνεί, γράφει επιστολές ή στέλνει e-mail. Η έλλειψη ανταπόκρισης ενισχύει το αίσθημά του και σύντομα ο έρωτας μετατρέπεται σε αβυσσαλέο θυμό. Σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη στον Καναδά, μετά από οκτώ εβδομάδες χωρισμού οι μισοί από τους «πάσχοντες» είναι κλινικά ασθενείς. Προφανώς η «κεραμίδα» τούς ήταν δυσβάσταχτη.

Οταν η γλώσσα του σώματος ψεύδεται !

Η αλήθεια πίσω από το χαμόγελο και άλλους μύθους

Η δυνατότητα ερμηνείας της "μη λεκτικής επικοινωνίας" ή αλλιώς "γλώσσας του σώματος" αποτελεί ένα σημαντικό πλεονέκτημα στον επιχειρηματικό στίβο.
Το πρόβλημα είναι ότι συνήθως ερμηνεύουμε ένα χαμόγελο ή την έλλειψη της επικοινωνίας με το βλέμμα, μέσα από ένα συναισθηματικό και όχι επιστημονικό πρίσμα.
Ένα χαμόγελο μπορεί κάποιες φορές να αποτελεί σημάδι ευτυχίας και κάποιες άλλες να είναι δείγμα στιγμιαίας περιφρόνησης. Ακολουθούν οι απόψεις της μοντέρνας επιστήμης της επικοινωνίας σχετικά με τους μύθους που αφορούν τη "γλώσσα του σώματος".
Οι περισσότεροι αποκαλούν "γλώσσα του σώματος" (τα στοιχεία εκείνα που αφορούν το
νόημα και την πρόθεση της επικοινωνίας με τους άλλους τα οποία παίρνουμε από κάποιες χειρονομίες, εκφράσεις του προσώπου καθώς και από τη στάση του σώματος) οτιδήποτε δεν συμπεριλαμβάνει λεκτική επικοινωνία.
Οι ειδικοί την ονομάζουν "σιωπηλή επικοινωνία" αλλά αφορά το ίδιο πράγμα: Μια δεύτερη πηγή ανθρώπινης επικοινωνίας, η οποία συχνά είναι πολύ πιο αποτελεσματική και αξιόπιστη στο να κατανοήσει κανείς τι συμβαίνει γύρω του, από ότι οι ίδιες οι λέξεις.
Η ακριβής γνώση της "γλώσσας του σώματος" είναι ουσιαστική για την επιτυχία των διαπροσωπικών σχέσεων, είτε πρόκειται για τον κόσμο των επιχειρήσεων είτε για την προσωπική μας ζωή.
Παρόλα αυτά ένα μεγάλο μέρος της κατανόησης της "γλώσσας του σώματος" βασίζεται στο ένστικτο και είναι σε μεγάλο ποσοστό λανθασμένη.
Ακολουθούν κάποιοι από τους επικρατέστερους μύθους γύρω από τη "γλώσσα του σώματος" και η αλήθεια πίσω από αυτούς.

Κάποιος που ψεύδεται δεν μπορεί να κοιτάξει το συνομιλητή του κατευθείαν στα μάτια.

Υπάρχει η επίμονη δοξασία ότι οι άνθρωποι με πονηρά μάτια και βλέμμα που αποφεύγει το δικό μας, συνήθως δεν είναι ειλικρινείς.
Όπως επισημαίνει ο Paul Ekman στο κλασικό του έργο "Telling Lies: Clues to Deceit in the Marketplace, Politics, and Marriage", όταν σε σχετική έρευνα ρωτήθηκε μια ομάδα ανθρώπων ποιο στοιχείο τους οδηγεί στο συμπέρασμα ότι κάποιος τους λέει ψέματα, τα ανήσυχα και πονηρά μάτια ήταν η επικρατέστερη απάντηση.
Τέτοιου είδους στοιχεία όμως που όλοι γνωρίζουμε και που αφορούν συμπεριφορές που μπορούν εύκολα να ανασταλούν ή να μεταβληθούν, δεν είναι και τόσο αξιόπιστα αν το τίμημα είναι υψηλό και ο ψεύτης δεν θέλει να αποκαλυφθεί.
Ο Ekman αντιτίθεται στο να δίνεται τόσο μεγάλη σημασία σε τέτοιου είδους συμπεριφορές για δυο λόγους:
Πρώτον, παρά το γεγονός ότι αυτού του είδους η "μη λεκτική επικοινωνία" σηματοδοτεί πολύ αξιόπιστα την ύπαρξη κάποιου είδους συναισθήματος, το συναίσθημα αυτό μπορεί να σημαίνει ότι κάποιος λέει ψέματα μπορεί και όχι.
Η νευρικότητα για παράδειγμα μπορεί να εκδηλωθεί με ανήσυχα και πονηρά βλέμματα. Υπάρχουν όμως χιλιάδες λόγοι που μπορεί να προκαλούν νευρικότητα.
Για να είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε τη σημασία της κάθε συμπεριφοράς θα πρέπει να ερμηνεύσουμε το συναίσθημα που την πυροδοτεί.
Δεύτερον, ο Ekman ανακάλυψε ότι μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων είναι πολύ επιδέξια στο να εξασφαλίζει επαφή με το βλέμμα η οποία μοιάζει απόλυτα ειλικρινής. Αυτοί είναι οι παθολογικοί ψεύτες.
Κατά συνέπεια δεν είναι και πολύ ασφαλές να βασίζεται κανείς στην επαφή με το βλέμμα σαν τρόπο μέτρησης της ειλικρίνειας και της αληθοφάνειας.

Όταν γνωρίζουμε κάποιον για πρώτη φορά, όσο περισσότερη επαφή με το βλέμμα έχουμε τόσο το καλύτερο.

Αυτή η μακροχρόνια πεποίθηση αποτελεί την αντιστροφή της ιδέας ότι οι άνθρωποι με πονηρά και "ανήσυχα" μάτια συνήθως λένε ψέματα.
Το αποτέλεσμα είναι μια ατυχής τάση των περισσοτέρων ανθρώπων όταν έχουν μια πρώτη επαφή με ένα νέο πρόσωπο (όπως για παράδειγμα σε μια συνέντευξη για μια νέα δουλειά) να κοιτάζουν επίμονα τον συνομιλητή τους.
Αυτού του είδους η συμπεριφορά είναι πολύ πιθανόν να φέρει το άτομο που παίρνει τη συνέντευξη σε δύσκολη θέση. Οι περισσότεροι από εμάς νιώθουν άνετα όταν η επαφή με το βλέμμα κρατάει λίγα δευτερόλεπτα. Μια επίμονη ματιά όμως που διαρκεί πολύ περισσότερο μπορεί να μας προκαλέσει νευρικότητα.
Ο συνομιλητής μας μπορεί να υποθέσει ότι μάλλον κάτι άλλο συμβαίνει σε αυτήν την περίπτωση. Ίσως τα επίμονα βλέμματα να αποτελούν μια απόπειρα πυροδότησης ερωτικής συμπεριφοράς.
Πραγματικά, όπως αποδεικνύουν σχετικές μελέτες γύρω από την ερωτική συμπεριφορά και το φλερτάρισμα, η παρατεταμένη οπτική επαφή είναι ένα πρώτο βήμα στη διαδικασία του ερωτικού παιχνιδιού.

Το σταύρωμα των χεριών πίσω από την πλάτη αποτελεί μια χειρονομία που δηλώνει ισχύ.

Για πολλά χρόνια οι παρουσιαστές τηλεοπτικών εκπομπών "μάθαιναν" στον κόσμο να βάζει τα χέρια του πίσω από την πλάτη σε μια χειρονομία που κάποιες φορές αποκαλείται η "στάση του Πρίγκιπα Καρόλου", με τη λανθασμένη πεποίθηση ότι ο διάδοχος του Βρετανικού θρόνου αποτελούσε ένα καλό μοντέλο "δυνατής γλώσσας του σώματος".
Ο συλλογισμός ήταν ότι αφού είναι Πρίγκιπας, και συνηθίζει να στέκεται με αυτόν τον τρόπο, η πόζα αυτή θα πρέπει να αποτελεί μια ένδειξη δύναμης.
Στην πραγματικότητα η έρευνα έδειξε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν τη χειρονομία αυτή δείγμα αναξιοπιστίας (όταν δεν μπορούμε να δούμε τι κάνουν τα χέρια του άλλου γινόμαστε καχύποπτοι απέναντί του).
Έτσι εάν ο στόχος σας είναι να αυξήσετε την εμπιστοσύνη προς το άτομό σας σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή, μην τοποθετείτε τα χέρια σας πίσω από την πλάτη σας.

Η κίνηση των δακτύλων υποδηλώνει άτομο διανοούμενο.

Αυτή η τεχνική είναι άλλη μια από αυτές που έχουν "περάσει" στον κόσμο οι διάφοροι ομιλητές. Πολλές σχετικές έρευνες των τελευταίων ετών συσχετίζουν τις χειρονομίες των χεριών προς το κατώτερο τμήμα του κεφαλιού με τη διαδικασία της σκέψης-(χειρονομίες όπως το ρυθμικό χτύπημα του πηγουνιού με το δάκτυλο, η τοποθέτηση του πηγουνιού μέσα στην παλάμη, η τοποθέτηση ενός δακτύλου κάτω από το πηγούνι).
Αν η σκέψη αποτελεί δείγμα διανοητικότητας θα έπρεπε θεωρητικά να επιδεικνύουμε την αρετή αυτή με το να επιδιδόμαστε τακτικά σε τέτοιου είδους χειρονομίες.
Οι ειδικοί διαχωρίζουν τις διάφορες χειρονομίες σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη αφορά τα λεγόμενα "εμβλήματα" τα οποία είναι χειρονομίες που έχουν ιδιαίτερο νόημα σε κάποιες κοινωνίες. Η δεύτερη περιλαμβάνει τα "νεύματα" τα οποία έχουν σαν σκοπό να δώσουν έμφαση στο νόημα της χειρονομίας, στερούνται όμως ειδικού περιεχομένου.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα "εμβλήματος" είναι το νεύμα που υποδηλώνει το "OK" στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ίδιο ακριβώς έμβλημα έχει ένα αισχρό νόημα σε κάποιες Μεσογειακές χώρες.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα "νεύματος" είναι ο τρόπος που "ανεμίζουμε" τα χέρια μας όταν ψάχνουμε να βρούμε μια συγκεκριμένη λέξη.
Η κίνηση των δακτύλων κατατάσσεται κάπου ανάμεσα στα "εμβλήματα" και τα "νεύματα". Είναι μια χειρονομία χωρίς συγκεκριμένο νόημα, αλλά είναι πιο εσκεμμένη από μια απλή κίνηση κυματισμού των χεριών.
Ο καλύτερος ορισμός που μπορεί να δώσει κανείς είναι ότι μπορεί να σηματοδοτεί προθέσεις από την πλευρά του ατόμου το οποίο προσπαθεί να επικοινωνήσει.

Τα άτομα που κατέχουν υψηλή κοινωνική θέση επιδεικνύουν την κυριαρχία τους πάνω στους άλλους, αγγίζοντάς τους συχνά.

Άλλη μια ευρέως αποδεκτή πεποίθηση είναι ότι τα πιο ισχυρά άτομα σε μια κοινωνία (συνήθως άντρες), δηλώνουν την κυριαρχία τους απέναντι στους άλλους αγγίζοντάς τους.
Στην πραγματικότητα η πρόσφατη έρευνα έδειξε ακριβώς το αντίθετο. Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις οι άνθρωποι που ανήκαν σε χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις επιδίωκαν συχνότερα να αγγίζουν τους γύρω τους.
Επίσης οι γυναίκες επιδιώκουν αυτού του είδους την επαφή περισσότερο και πιο συχνά από τους άντρες.
Στο βιβλίο του "The Right Touch:Understanding and Using the Language of Physical Contact" ο Stanley E. Jones παραθέτει τα αποτελέσματα μιας ανάλογης μελέτης σε έναν Οργανισμό Δημόσιας Υγείας.
Η ομάδα η οποία υπήρξε αντικείμενο της συγκεκριμένης μελέτης ήταν τρόφιμοι μιας Κλινικής Αποτοξίνωσης, ενός κέντρου δηλαδή αντιμετώπισης και θεραπείας του αλκοολισμού.
Η κλινική αυτή αποτέλεσε το ιδανικό σκηνικό για τη μελέτη της θέσης του κάθε ατόμου στο σύνολο, του ρόλου των δύο φύλλων καθώς και της επαφής μέσω του αγγίγματος.
Τα ευρήματα έδειξαν δύο ξεκάθαρες τάσεις: Πρώτον, ο μέσος όρος των γυναικών επιδίωκε συχνότερα την επαφή μέσω του αγγίγματος με τους άντρες αντί να συμβαίνει το αντίθετο.
Δεύτερον, το άγγιγμα είχε την τάση να ρέει από κάτω προς τα πάνω, από τα άτομα δηλαδή που βρίσκονταν χαμηλότερα στην ιεραρχία της ομάδας προς αυτά που κατείχαν υψηλότερη θέση και όχι το αντίθετο.

Οι άνθρωποι χαμογελούν όταν είναι ευτυχισμένοι.

Οι άνθρωποι χαμογελούν για χιλιάδες διαφορετικούς λόγους. Από αυτούς μόνον ένας υποδηλώνει ευτυχία.
Ο Ekman περιγράφει πολλών ειδών χαμόγελα, ξεκινώντας από τo γνήσιο χαμόγελο, μέχρι το χαμόγελο του φόβου, της περιφρόνησης, το δυστυχισμένο χαμόγελο και πολλά άλλα.
Ο Daniel Mc Neil συγγραφέας του "The Face: A Natural History" σημειώνει: το χαμόγελο είναι έμφυτο και παρατηρείται στα βρέφη σχεδόν από τη γέννησή τους.
Τα πρώτα χαμόγελα εμφανίζονται δύο με δώδεκα ώρες μετά τη γέννηση και φαίνονται να είναι κενά και χωρίς περιεχόμενο.
Τα βρέφη απλά χαμογελούν βοηθώντας με αυτόν τον τρόπο τους γονείς να δεθούν μαζί τους. Σε αυτό το στάδιο τα βρέφη ουσιαστικά δεν ξέρουν τί κάνουν.
Η δεύτερη φάση του χαμόγελου ξεκινά κάπου ανάμεσα στην πέμπτη εβδομάδα και τον τέταρτο μήνα της ζωής του μωρού. Αυτό είναι το λεγόμενο "κοινωνικό χαμόγελο" κατά το οποίο το βρέφος χαμογελάει όταν εστιάζει το βλέμμα του σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο.
Οποιαδήποτε όμως και να είναι η καταγωγή και τα κίνητρά τους, τα χαμόγελα έχουν μια παντοδύναμη επίδραση σε μας τους ανθρώπους.
Όπως υπογραμμίζει ο Mc Neil, παρά το γεγονός ότι οι δικαστές στις αίθουσες των δικαστηρίων είναι εξίσου πιθανόν να κρίνουν ένοχους χαμογελαστούς ή "κατσούφηδες" υπόδικους, συνήθως δίνουν σε αυτούς που χαμογελούν περισσότερο μικρότερες ποινές.
Το φαινόμενο αυτό αποκαλείται "smile leniency effect".

Η ένταση της φωνής υψώνεται όταν τα άτομα που συνομιλούν είναι θυμωμένα.

Για άλλη μια φορά η "μη λεκτική επικοινωνία" σηματοδοτεί με αξιόπιστο τρόπο την παρουσία συναισθημάτων .
Ο υψηλός τόνος στη φωνή κάποιου συσχετίζεται με μια ποικιλία συναισθημάτων, συμπεριλαμβανομένου του θυμού καθώς και της νευρικότητας, του φόβου, του ενθουσιασμού της υστερίας και άλλων.
Θα πρέπει πάντα να κρίνουμε με μεγάλη προσοχή το άτομο που προσπαθεί να επικοινωνήσει, τα λεγόμενά του καθώς και τα συμφραζόμενα.
Ειδικοί όπως ο Ekman προειδοποιούν ότι εάν δεν κατανοούμε καλά τα βασικά μοντέλα επικοινωνίας κάποιου έχουμε ελάχιστες πιθανότητες να ερμηνεύσουμε σωστά και με ακρίβεια τα λιγότερο συνηθισμένα "σήματα" που εκπέμπει.
"Το καλύτερα καταγεγραμμένο φωνητικό σημάδι συναισθήματος είναι ο τόνος της φωνής", υπογραμμίζει ο Ekman. Και συνεχίζει λέγοντας ότι "ενώ οι περισσότεροι από μας πιστεύουν ότι ο ήχος της φωνής υποδηλώνει το συναίσθημα που νιώθει ένα άτομο, οι επιστήμονες που μελετούν τη φωνή δεν είναι ακόμη σίγουροι για αυτό".

Δεν μπορείς να εμπιστευτείς έναν πωλητή που μιλάει πολύ γρήγορα.

Η πεποίθηση ότι η ταχύτητα στην ομιλία και η εξαπάτηση συμβαδίζουν είναι ευρέως διαδεδομένη και πολύ ανθεκτική στο χρόνο.
Με τα χαρακτηριστικά παραδείγματα των πρωταγωνιστών κάποιων διαφημιστικών σποτ που έλεγαν τις ατάκες τους απίστευτα γρήγορα, οι περισσότεροι αντιδρούν έντονα και καχύποπτα στην γρήγορη ομιλία.
Οι περισσότεροι άνθρωποι συνήθως μιλούν με ένα μέσο όρο 125-225 λέξεων το λεπτό. Στο ανώτατο όριο της κλίμακας αυτής οι ακροατές πιάνουν τον εαυτό τους να κρατάει μια αμυντική και επιφυλακτική στάση προς τον ομιλητή.
Παρόλα αυτά όπως λέει ο Ekman, εάν συμβαίνει το αντίθετο τότε υπάρχει πολύ σοβαρότερος λόγος υποψίας. Ο προφορικός λόγος που είναι ιδιαίτερα αργός επειδή διακόπτεται από ενδιάμεσες παύσεις, αποτελεί έναν πιο αξιόπιστο δείκτη εξαπάτησης από ότι ο υπερβολικά γρήγορος ρυθμός ομιλίας.
Τα πιο συνηθισμένα στοιχεία απάτης είναι οι παύσεις, σύμφωνα με τον Ekman. Οι παύσεις μπορεί να είναι πολύ παρατεταμένες ή πολύ συχνές. Όταν κάποιος διστάζει όταν έρθει η σειρά του να μιλήσει και ειδικά όταν ο δισταγμός προκύπτει εν όψει της απάντησης σε μια ερώτηση μπορεί να προκαλέσει υποψίες.
Το ίδιο ισχύει και για μικρότερες παύσεις στη ροή του λόγου όταν προκύπτουν αρκετά συχνά.Τα λάθη στην άρθρωση του λόγου μπορεί επίσης να αποτελούν ένα στοιχείο εξαπάτησης. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται επιφωνήματα δισταγμού όπως "εεεεεεε….." "μμμμμμ…." καθώς και επαναλήψεις όπως " εεε… εγώ…., εγώ ήθελα να πώ…." και τμηματικές λέξεις όπως "εμένα πρα…πραγματικά μου άρεσε".
Αυτά τα φωνητικά στοιχεία που συνήθως υποδηλώνουν εξαπάτηση (λάθη στον προφορικό λόγο και παύσεις) μπορεί να προκύψουν από δυο διαφορετικούς μεταξύ τους λόγους.
Το άτομο που λέει ψέματα μπορεί να μην έχει προετοιμάσει την επόμενη ατάκα του. Εάν δεν περίμενε ότι θα χρειαστεί να πει ψέματα, η αν ήταν προετοιμασμένος να πει ψέματα αλλά δεν περίμενε να του γίνει η συγκεκριμένη ερώτηση, είναι πολύ πιθανόν να διστάσει να κάνει παύσεις ή να κάνει λάθη στην άρθρωση.
Τα λάθη αυτά όμως μπορεί να προκύψουν ακόμη και αν ο επίδοξος ψεύτης έχει προετοιμάσει πολύ καλά τα λόγια του. Ο υψηλός κίνδυνος εντοπισμού του και αποκάλυψης του ψέματος, μπορεί να κάνει και έναν πολύ καλά προετοιμασμένο ψεύτη να "σκοντάψει" ή να ξεχάσει την "ατάκα" του.
Το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας γύρω από τη "σιωπηλή επικοινωνία" δείχνει ότι οι άνθρωποι συνήθως δεν είναι και τόσο επιδέξιοι στο να καμουφλάρουν τα αισθήματά τους.
Πολλές φορές υπάρχει "διαρροή" συναισθημάτων η οποία εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους.
Παράλληλα, η έρευνα δείχνει ότι οι περισσότεροι από εμάς δεν είμαστε και τόσο καλοί όσο θα θέλαμε να πιστεύουμε στην αποκωδικοποίηση των συναισθημάτων αυτών.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από την έρευνα, είναι ότι οι νέοι άνθρωποι είναι σημαντικά χειρότεροι από τους υπόλοιπους και στο να μεταδίδουν συναισθήματα και στο να τα ερμηνεύουν.
Παρά το γεγονός ότι καθώς μεγαλώνουμε μαθαίνουμε, θα ήταν καλό να είμαστε πάντα σε επιφυλακή.
Τελικά η "γλώσσα του σώματος" μας παρέχει πολύ σημαντικά αλλά όχι και τόσο αξιόπιστα στοιχεία σχετικά με τις προθέσεις του ατόμου που προσπαθεί να επικοινωνήσει.
Όσο περισσότερες πληροφορίες μπορούμε να συλλέξουμε σχετικά με τα στοιχεία τα οποία προσπαθούμε να αποκωδικοποιήσουμε, τόσο πιο πολλές πιθανότητες έχουμε να τα ερμηνεύσουμε σωστά.

Harvard Business School

Κάντε παρέες

Είναι γνωστές οι θεωρίες για τις συνομωσίες που εξυφαίνονται διαρκώς από διάφορους σκοτεινούς κύκλους κατά του Ελληνισμού. Το περίεργο είναι πως οι κύριοι αυτοί, που ανακαλύπτουν συνεχώς συνομωσίες εναντίον μας, εκ μέρους των Εβραίων, των Καθολικών, των "Φοινικιστών", των τεχνοκρατών, των δυτικοφρόνων διανοουμένων (κοινώς ευρολιγούρηδων), των εκπροσώπων του Διαφωτισμού και τα ρέστα, δεν έχουν πάρει χαμπάρι (ή αν την έχουν πάρει χαμπάρι δε λένε λέξη γι΄αυτήν) μιαν άλλη "συνομωσία", μιαν ενορχηστρωμένη και πολύ καλά μελετημένη εκστρατεία, που έχει απώτερο στόχο της να μας μετατρέψει από ενεργούς πολίτες σε ευπειθείς υπηκόους, σε παθητικούς καταναλωτές - θεατές.
Η εκστρατεία αυτή αποσκοπεί, πρώτα πρώτα να μας τρομάξει με πολλούς και ποικίλους τρόπους και μέσα, κατόπιν θέλει να μας κάνει να πάψουμε να σκεφτόμαστε, να συζητάμε, να έχουμε παρέες και κοινωνική ζωή και δραστηριότητα, και τέλος να μας κάνει να κλειστούμε στα σπίτια μας, όπου να βλέπουμε μόνο τηλεόραση, την οποία οι εμπνευστές αυτής της εκστρατείας ελέγχουν απόλυτα και την έχουν μετατρέψει σε μέσο αποβλάκωσης, σε ένα σύγχρονο "όπιο του λαού".
Η μόνη άμυνα σ΄αυτή την εκστρατεία είναι να μη μπούμε στη λογική της, να μην παίξουμε το παιχνίδι τους με τους δικούς τους όρους. Να αρνηθούμε να γίνουμε απλοί καταναλωτές. Να μην παραιτηθούμε από τα αναφαίρετα δικαιώματά μας να κάνουμε κριτική, να κυκλοφορούμε ελεύθερα, όπου θέλουμε και όποτε θέλουμε, να μη μετατραπούμε σε μηχανές που βγάζουν λεφτά (τα οποία εν συνεχεία αυτοί έχουν μύριους τρόπους για να μας τα παίρνουν).
Και το πρώτο βήμα σ΄αυτή την αντίσταση είναι να κρατήσουμε τις παρέες μας ή να κάνουμε καινούργιες.

Κάποιοι δε θέλουν να συζητάμε

Η παρέα είναι η πιο ριζωμένη, η πιο μακρόβια και η πιο δημοκρατική μορφή άτυπης ένωσης ανθρώπων. Υφίσταται από τότε που οι άνθρωποι δημιούργησαν τις πρώτες πόλεις. Πολλές παρέες κρατάν ολόκληρη ζωή και τέλος στην παρέα μετέχεις αυτοβούλως, δε σε υποχρεώνει κανένας. Πας γιατί γουστάρεις τους φίλους σου, με τους οποίους συζητάς, καλαμπουρίζεις και καυγαδίζεις καμιά φορά. Στην παρέα δεν υπάρχει αρχηγός αλλά καμιά φορά ο ζωηρότερος γίνεται πρώτος μεταξύ ίσων.
Βασικό στοιχείο της παρέας είναι η κουβέντα. Παρέα με αμίλητους ανθρώπους δε γίνεται. Στη συζήτηση δεν είναι καθόλου απαραίτητο να υπάρχει ομοφωνία, το αντίθετο μάλιστα. Οι διαφωνίες τρέφουν την κουβέντα ακόμα και αν καταλήγουν σε καυγά. Είναι κι αυτός, ο καυγάς, μέσα στη λογική της παρέας.
Αυτός είναι ο λόγος που κάποιοι δε γουστάρουν τις παρέες. Γιατί στις παρέες γίνεται συζήτηση και η συζήτηση ακονίζει το μυαλό και κάνει τον άλλον να σκέφτεται. Κακό αυτό. Οι ευπειθείς υπήκοοι δε σκέφτονται. Αφήνουν τους άλλους να σκέφονται για λογαριασμό τους. Αυτοί μόνο υπακούνε, εκτελούν και καταναλώνουν ό,τι τους διαφημίζουνε: Από παπούτσια ADIDAS, μπλουζάκια LACOST, λοσιόν BRIL CREAM, έως, κυρίως, κουτόχορτο.

Έχουν αμόλυσει και τα σκυλιά στους δρόμους

Τους ενοχλεί που δε θέλουμε να κλειστούμε νωρίς στο σπίτι μας. Στην Ευρώπη τις καθημερινές από τις οχτώ οι δρόμοι είναι έρημοι. Όλοι βρίσκονται κλεισμένοι στα σπίτια τους. Εδώ ακόμα αντιστεκόμαστε. Βλέπετε ο τόπος μας είναι η πιο όμορφη χώρα του κόσμου και τις πιο πολλές νύχτες του χρόνου δε σου κάνει καρδιά να κλειστείς στο σπίτι σου. Αυτό δεν το θέλουν καθόλου.. Μας θέλουν κλεισμένους στα σπίτια μας να βλέπουμε τηλεόραση. Η ιδανική στάση του ευπειθούς υπηκόου είναι γι αυτούς: σπίτι- δουλειά - σπίτι - τηλεόραση - ύπνος.
Έτσι η εγκληματικότητα που συνεχώς εξαπλώνεται στις μέρες μας και στον τόπο μας, τους έρχεται κουτί. Οι απλοί άνθρωποι φοβούνται να τριγυρνάν νυχτιάτικα στους δρόμους και γυρίζουν νωρίς στο σπίτι. Παρά τα παχιά λόγια των επισήμων, στην πράξη κάνουν ότι μπορούν για να την αφήσουν να μεγαλώνει. Η αστυνομία είναι αποδυναμωμένη και μεγάλος αριθμός αστυνομικών, αντί να αστυνομεύει τους δρόμους, φρουρεί τα σπίτια και τα γραφεία "επωνύμων".

Ποιες "διασκεδάσεις"μας προτείνουν

Οι "διασκεδάσεις" που μας προτείνουν και που δυστυχώς έχουν επιβάλει σε πολλούς νέους, μόνο διασκεδάσεις δεν είναι. Τι σόι διασκέδαση τώρα είναι να κλείνεσαι σε μια μισοσκότεινη αίθουσα, όπου δε βλέπεις ούτε τον αντικρυνό σου, με τη μουσική να σε ξεκουφαίνει και να μη σ΄αφήνει ν' αλλάξεις μια κουβέντα με τους φίλους σου, να πίνεις μπόμπες, που τις πληρώνεις πανάκριβα και να ακούς τραγούδια, που συνεχώς και αδιακόπως επαναλαμβάνουν μία και μοναδική λέξη ή μία και μοναδική φράση. Αυτά τα δήθεν τραγούδια της μιας φράσης είναι ένα κι ένα για να σε αποβλακώσουν. Έν μέρει το έχουν πετύχει, γιατί πώς αλλιώς να εξηγήσω το γεγονός ότι όλοι σχεδόν οι νέοι, που κατά κανόνα "διασκεδάζουν" μ΄αυτόν τον τρόπο, προσαγορεύουν ο ένας τον άλλο με τη λέξη "μ@λ@κ@";

Δε μας αφήνουν να καθίσουμε πουθενά χωρίς πληρωμή

Για τους μεγαλύτερους σε ηλικία η μοναδική “διασκέδαση που τους αφήνουν είναι η τηλεόραση”. Για να τους αναγκάσουν δε να κλειστούν στο σπίτι, τους κάνουν τη ζωή δύσκολη στην πόλη. Το πιο κοντινό μας παράδειγμα: η Αθήνα, που έχει γίνει πόλη απάνθρωπη για τα μικρά παιδιά και τους ηλικιωμένους. Τα μηχανάκια σκορπάν το θάνατο, μαζί με τον ανυπόφορο θόρυβο που προκαλούν. Παγκάκια να καθίσεις να ρεμβάσεις δε βρίσκεις εύκολα. Πλατείες στην πόλη δεν υπάρχουν. Η παραλία τα καλοκαιρινά βράδυα τώρα είναι στο έλεος των οχημάτων.

Να αλλάξουμε τρόπο ζωής, ιεραρχώντας τις ανάγκες μας

Μήπως λοιπόν πρέπει να αλλάξουμε τρόπο ζωής; Δεν είναι τόσο δύσκολο όσο ακούγεται. Η αλλαγή αρχίζει με την ιεράρχιση των αναγκών μας. Παρακολουθήστε τις εμαυλιστικές διαφημίσεις, με τις οποίες μας βομβαρδίζουν συνεχώς. Τα εννέα δέκατα των προϊόντων που διαφημίζονται, στην πραγματικότητα μας είναι άχρηστα, περιττά και πολλά μάλιστα είναι βλαβερά (τσιγάρα, ουίσκια κ.ά). Μπορούμε λοιπόν να αγοράζουμε πολύ λιγότερα "αγαθά", γράφοντας τες στα παλιά μας τα παπούτσια. Μήπως πρέπει να τρώμε λιγότερο και να περπατάμε περισσότερο; Μήπως πρέπει να κάνουμε παρέες, όχι για δημόσιες σχέσεις και κομπίνες, αλλά για την πλάκα και την ευχαρίστησή μας; Μήπως πρέπει να κάνουμε έρωτα πιο συχνά και να ραχατεύουμε πιο πολύ;
Για σκεφτείτε το. Αξίζει τον κόπο. Και τα σχέδιά τους θα χαλάσουμε και καλύτερα θα περάσουμε.

Το δικαίωμα στην τεμπελιά

Όταν έχεις τον τεμπέλη
τι τον θέλεις τον σοφό
(ελληνική παροιμία)

Η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη, λέει ο λαός και έχει δίκιο. Σε πρόσφατη ανακοίνωσή τους ο Γερμανός φυσιολόγος Βέρνερ Αξτ και η γιατρός κόρη του, λένε ότι ύστερα από πολλές παρατηρήσεις και μελέτες καταλήξαν στο συμπέρασμα πως η πολλή δουλειά, οι πολλές σκοτούρες και κυρίως η πολλή άσκηση και γυμναστική κάνουν κακό, προκαλούν αρρώστειες και συντομεύουν τη ζωή μας.
Αυτό το είχαν καταλάβει και πολλοί αρχαίοι ημών πρόγονοι, παρά τα περι αντιθέτου πιστευόμενα. Ο Διογένης έλεγε πως ο αθλητισμός οφελεί μεχρι να κοκκινίσουν τα μάγουλά σου. Από κει και πέρα είναι βλαβερός στο σώμα και καταστρέφει το μυαλό. Ο Τσώρτσιλ όταν οι δημοσιογράφοι, με την ευκαιρία των εννενηκοστών γενεθλίων του, τον ρώτησαν τι έκανε για να φτάσει σ΄αυτή την ηλικία, διατηρώντας καθαρό το μυαλό του απάντησε: "Δεν έκανα ποτέ μου την παραμικρή άσκηση".
Αυτό δεν είναι καθόλου υπερβολή ή παραδοξολογία. Έχει επιβεβαιωθεί στατιστικώς. Πέστε μου, ξέρετε πολλούς πρωταθλητές ή έστω επαγγελματίες αθλητές, που έφτασαν σε βαθιά γεράματα; Εγώ δεν ξέρω κανέναν. Με το να την αράξεις σε μια όμορφη γωνιά και να αγναντεύεις τη θάλασσα, χωρίς να κάνεις απολύτως τίποτα, είναι πολύ πιο ευχάριστο και ωφέλιμο συνάμα, από το να τρέχεις σαν παλαβός, κάνοντας τζόκιγκ και άλλες τέτοιες ανοησίες.

Οι ανεκτίμητες χαρές της ζωής

Το γέλιο, η χαρά, η διασκέδαση, ο έρωτας, με ένα λόγο η "ευθυμία" του Δημόκριτου και η "ηδονή" του Επίκουρου, είναι το ασφαλέστερο και ταυτόχρονα το πιο ευχάριστο μέσον για να ζήσουμε πολλά χρόνια. Ο Δημόκριτος έλεγε "βίος ανεόρταστος - μακρά οδός απανδόκευτος" και ο Αριστοτέλης έλεγε πως η μέρα κατά την οποία δε γέλασες είναι μέρα χαμένη.
Πρόσφατες επιστημονικές ερευνες έχουν αποδείξει πως οι χαρές της ζωής, οι διασκεδάσεις με τους φίλους σου, η παρακολούθηση μιας καλής ταινίας ή μιας καλής θεατρικής παράστασης, η ακρόαση καλής μουσικής, το διάβασμα ενός καλού βιβλίου και φυσικά ο έρωτας με το ταίρι σου, όχι μόνο μας ευχαριστούν, όχι μόνο παρατείνουν τη ζωή μας, αλλά και μας προφυλάνε από πολλές αρρώστειες.
Ας λένε ότι θέλουν οι διάφοροι ηθικολόγοι. Η ηδονή είναι καλό πράγμα. Και λέγοντας ηδονή δεν ενοούμε την ασέλγια και την κραιπάλη, αυτά τα κόλλησε στον όρο η χριστιανική υποκρισία. Η λέξη ηδονή προέρχεται από το επίθετο ηδύς = γλυκός (εξ ου και ηδύποτο) και συνεπώς σημαίνει τη γλύκα της ζωής.

Μη γελάς - κινδυνεύει η Ελλάς

Αν η ηδονή γλυκαίνει τη ζωή, το γέλιο ελευθερώνει τον άνθρωπο από τον Φόβο. Ο άνθρωπος που γελάει κατάμουτρα σ΄αυτόν που τον απειλεί, δεν τον φοβάται. Αυτό το έχουν καταλάβει οι πάσης φύσεως εξουσιαστές, που βλέπουν καχύποπτα εκείνον που γελάει. Μήπως γελάει μαζί τους; Εξ άλλου οι φανατικοί κάθε πίστης και ιδεολογίας όχι μόνο είναι εκ πεποιθήσεως σοβαροφανείς, αλλά μισούν το γέλιο και δεν ανέχονται το χιούμορ και τη σάτιρα. Ο Γκαίμπελς είχε ονομάσει τον "καλό στρατιώτη Σβέικ", το αθάνατο βιβλίο του Χάσεκ με την εξουθενωτική του σάτιρα "Βίβλο του σαμποτάζ" και φυσικά διέταξε το κάψιμο του.
Πολλοί θρησκόληπτοι θεωρούν το γέλιο, περίπου σαν αμαρτία. "Ο Ιησούς δε γελούσε ποτέ" ισχυρίζονται. Φυσικά ο ισχυρισμός τους είναι ανυπόστατος. Δεν προκύπτει από καμιά περικοπή των Ευαγγελίων και της Καινής Διαθήκης γενικότερα. Ο Ιησούς ζούσε μέσα στον κόσμο. Δεν ήταν αποτραβηγμένος ασκητής. Πήγαινε σε γάμους (Ιωαν. β΄1-11) τραπεζωνόταν σε γεύματα πλουσίων φίλων του (Λουκ. ζ΄36), τον κατηγορούσαν για "φάγον και οινοπότην" (Ματθ. ια΄19, Λουκ. ζ΄34) τον αγαπούσαν οι γυναίκες (Ματθ. κς'6-16, Μαρκ. ιδ' 1-9, Ιωαν.ια' 43-44) και τις αγαπούσε κι αυτός, όπως και τα παιδιά (Ματθ. ιθ΄14-15). Ήταν δυνατό να τα έκανε όλα αυτά αν ήταν ένας αγέλαστος και σκουντούφλης φανατικός;

Οι εξωγήινοι έχουν απορίες

Μια ομάδα εξωγήινων επισκέφθηκε πρόσφατα τον πλανήτη μας. Ήθελαν να μας γνωρίσουν από απλή περιέργεια ή ποιος ξέρει με πια κρυφή πρόθεση. Οι εξωγήινοι άρχισαν από εκεί από όπου ήσαν υποχρεωμένοι να αρχίσουν. Άρχισαν την εξερεύνηση μελετώντας τη χώρα που είναι το νούμερο ένα σε όλα, ακόμη και στο δείκτη των διεθνών τηλεφωνικών γραμμών: εξουσία που την υπακούουν, παράδεισος που τον φθονούν, μοντέλο που το μιμείται ολόκληρος ο κόσμος. Άρχισαν από εκεί, προσπαθώντας να κατανοήσουν αυτόν που διοικεί, για να κατανοήσουν έπειτα αυτούς που διοικούνται.
Έφτασαν σε περίοδο εκλογών. Οι πολίτες μόλις που τελείωναν με την ψηφοφορία και το παρατεταμένο γεγονός είχε κρατήσει τον κόσμο ολόκληρο σε αγωνία, σαν να εκλεγόταν ο πρόεδρος του πλανήτη. Η αντιπροσωπεία των εξωγήινων έγινε δεκτή από τον απερχόμενο πρόεδρο. Η συνομιλία έγινε στο Οβάλ γραφείο του Λευκού Οίκου, που τώρα ανοίγουν μόνο για τους επισκέπτες από το αστρικό διάστημα προκειμένου να αποφεύγονται τα σκάνδαλα.
Ο άνθρωπος, που τώρα ολοκλήρωνε τη θητεία του, απάντησε χαμογελαστός στα ερωτήματα. Οι εξωγήινοι ήθελαν να μάθουν αν το πολιτικό σύστημα της χώρας ήταν μονοκομματικό, γιατί είχαν δει μόνο δύο υποψήφιους στην τηλεόραση και οι δύο τους έλεγαν τα ίδια πράγματα. Είχαν όμως και άλλες ανησυχίες. Γιατί χρειαστήκατε πάνω από ένα μήνα για να μετρήσετε τις ψήφους; Θα δεχτείτε τη βοήθειά μας για να ξεπεράσετε αυτήν την τεχνολογική καθυστέρηση; Γιατί δεν ψηφίζει πλέον πάνω από το μισό του ενήλικου πληθυσμού; Γιατί το άλλο μισό αδιαφορεί εντελώς γι’αυτό; Γιατί νικάει όποιος έρχεται δεύτερος; Γιατί χάνει ο υποψήφιος που έχει 328.696 ψήφους περισσότερους;
Η δημοκρατία δεν είναι η κυβέρνηση της πλειοψηφίας; Ένα άλλο αίνιγμα τους απασχολούσε : Γιατί οι άλλες χώρες δέχονται αυτή η χώρα να τους δίνει μαθήματα δημοκρατίας, να τους υπαγορεύει κανόνες και να επιτηρεί τις εκλογές των άλλων; Μήπως επειδή αυτή η χώρα τους τιμωρεί όταν δεν συμπεριφέρονται όπως πρέπει; Οι απαντήσεις, τους προκάλεσαν ακόμη περισσότερες απορίες. Ωστόσο, συνέχισαν να ρωτάνε. Τους Γεωγράφους: γιατί ονομάζεται Αμερική μια χώρα που είναι μία από τις τόσες της αμερικανικής ηπείρου; Τους Αθλητικούς παράγοντες: γιατί το εθνικό πρωτάθλημα του μπέιζμπολ ονομάζεται παγκόσμιο πρωτάθλημα; Τους Στρατιωτικούς ηγέτες: γιατί το υπουργείο του πολέμου ονομάζεται υπουργείο Άμυνας σε μια χώρα που δεν βομβαρδίστηκε ποτέ από κανένα, ούτε και δέχτηκε εισβολή από κανένα; Τους Κοινωνιολόγους: γιατί μια κοινωνία τόσο ελεύθερη έχει τους περισσότερους κρατούμενους στον κόσμο; Τους Ψυχολόγους: γιατί μια κοινωνία τόσο υγιής καταναλώνει τα μισά από τα ψυχοφάρμακα που παράγονται από ολόκληρο τον πλανήτη; Τους Διαιτολόγους: γιατί ο πιο μεγάλος αριθμός παχύσαρκων βρίσκεται σε αυτή τη χώρα που υπαγορεύει το μενού σε όλους τους άλλους; Αν οι εξωγήινοι ήσαν απλοί γήινοι, αυτό το παράλογο ερωτηματολόγιο θα είχε κακό τέλος. Στην καλύτερη των περιπτώσεων θα τους έκλειναν κατάμουτρα την πόρτα. Η υπομονή έχει και όρια. Ωστόσο, συνέχισαν να απορούν, χωρίς να προκαλέσουν μίαν υποψία απρέπειας, αγένειας ή υπερβολικής ενόχλησης.
Και ρώτησαν τους επιτελείς της εξωτερικής πολιτικής: αν απειλείστε από τρομοκράτες εχθρούς, όπως το Ιράκ, το Ιράν και τη Λιβύη, γιατί τότε ψηφίσατε μαζί με το Ιράκ, το Ιράν και τη Λιβύη ενάντια στη δημιουργία του διεθνούς ποινικού δικαστηρίου, που γεννήθηκε για να τιμωρεί την τρομοκρατία;
Και θα θέλαμε να ξέρουμε: αν έχετε κοντά σας ένα νησί, όπου συναντάει κανείς τον τρόμο της κομμουνιστικής κόλασης, γιατί δεν οργανώνετε εκδρομές αντί να απαγορεύετε τα ταξίδια; Και ρωτάμε αυτούς που υπέγραψαν τη συμφωνία για το ελεύθερο εμπόριο: αν τα σύνορα με το Μεξικό είναι ανοιχτά, γιατί ένας εργάτης τη μέρα πεθαίνει προσπαθώντας να τα διασχίσει;
Τους ειδικούς του Εργατικού Δικαίου; Γιατί τα McDonald’s και τα Wall-Mart απαγορεύουν τα συνδικάτα εδώ, και σε κάθε άλλη χώρα στην οποία λειτουργούν;
Τους Οικονομολόγους: γιατί, αν η οικονομία διπλασιάστηκε στα τελευταία είκοσι χρόνια, η πλειοψηφία των εργαζομένων κερδίζει λιγότερα και εργάζεται περισσότερο από πριν; Και ρωτούσαν αυτούς που προστατεύουν τη Δημόσια Υγεία: γιατί απαγορεύεται στους ανθρώπους να καπνίζουν, όταν τα αυτοκίνητα και τα εργοστάσια καπνίζουν ελεύθερα;
Το στρατηγό που διευθύνει τον πόλεμο ενάντια στα ναρκωτικά: γιατί οι φυλακές είναι γεμάτες τοξικομανείς και άδειες από τραπεζίτες που ξεπλένουν τα ναρκοδολάρια; Τους ηγέτες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας: αν αυτή η χώρα έχει το υψηλότερο εξωτερικό χρέος του πλανήτη, περισσότερο από όσο έχουν όλοι οι άλλοι μαζί, γιατί δεν την υποχρεώνετε να κόψει τις δημόσιες δαπάνες και να καταργήσει τα επιδόματα βοηθείας; Το κάνετε μήπως επειδή πρέπει να φέρεστε ευγενικά σε αυτούς που σας μοιάζουν;
Τους Πολιτειολόγους: γιατί εδώ αυτοί που κυβερνούν μιλούν συνέχεια για ειρήνη, ενώ αυτή η χώρα πουλάει τα μισά από τα όπλα όλων των πολέμων; Και τους ειδικούς του περιβάλλοντος: γιατί εδώ αυτοί που κυβερνούν μιλούν πάντοτε για το μέλλον του κόσμου, ενώ αυτή η χώρα προκαλεί τη μισή από τη μόλυνση που σκοτώνει το μέλλον του κόσμου;
Όσο περισσότερες εξηγήσεις δέχονταν, τόσο λιγότερο καταλάβαιναν. Η αποστολή διήρκησε λίγο. Οι εξωγήινοι άρχισαν την επίσκεψή τους με την κυρίαρχη δύναμη και με αυτήν θα την τελειώσουν. Η κανονικότητα της εξουσίας δεν ενδιέφερε αυτούς τους τουρίστες.

Neon (NYC) - belly dance

Αργοπεθαίνει...

Αργοπεθαίνει όποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας, επαναλαμβάνοντας κάθε μέρα τις ίδιες διαδρομές, όποιος δεν αλλάζει περπατησιά, όποιος δεν διακινδυνεύει και δεν αλλάζει χρώμα στα ρούχα του, όποιος δεν μιλεί σε όποιον δεν γνωρίζει. Αργοπεθαίνει όποιος αποφεύγει ένα πάθος, όποιος προτιμά το μαύρο για το άσπρο και τα διαλυτικά σημεία στο " ι " αντί ενός συνόλου συγκινήσεων που κάνουν να λάμπουν τα μάτια, που μετατρέπουν ένα χασμουρητό σε ένα χαμόγελο, που κάνουν την καρδιά να κτυπά στο λάθος και στα συναισθήματα. Αργοπεθαίνει όποιος δεν αναποδογυρίζει το τραπέζι, όποιος δεν είναι ευτυχισμένος στη δουλειά του, όποιος δεν διακινδυνεύει τη βεβαιότητα για την αβεβαιότητα για να κυνηγήσει ένα όνειρο, όποιος δεν επιτρέπει στον εαυτό του τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του να αποφύγει τις εχέφρονες συμβουλές. Αργοπεθαίνει όποιος δεν ταξιδεύει, όποιος δεν διαβάζει, όποιος δεν ακούει μουσική, όποιος δεν βρίσκει σαγήνη στον εαυτό του. Αργοπεθαίνει όποιος καταστρέφει τον έρωτά του, όποιος δεν επιτρέπει να τον βοηθήσουν, όποιος περνάει τις μέρες του παραπονούμενος για τη τύχη του ή για την ασταμάτητη βροχή. Αργοπεθαίνει όποιος εγκαταλείπει μια ιδέα του πριν την αρχίσει, όποιος δεν ρωτά για πράγματα που δεν γνωρίζει. Αποφεύγουμε τον θάνατο σε μικρές δόσεις, όταν θυμόμαστε πάντοτε ότι για να είσαι ζωντανός χρειάζεται μια προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη από το απλό γεγονός της αναπνοής. Μόνο η ένθερμη υπομονή θα οδηγήσει στην επίτευξη μιας λαμπρής ευτυχίας.


Του Pablo Neruda

Είναι η πρώτη εντύπωση πάντα σωστή;

Κάθε φορά που βλέπουμε ένα νέο πρόσωπο ο εγκέφαλός μας αποφασίζει αν το εν λόγω άτομο είναι ελκυστικό και άξιο εμπιστοσύνης, μέσα σε ένα δέκατο του δευτερολέπτου. Αυτό τουλάχιστον αποφαίνονται τα αποτελέσματα μιας νέας μελέτης.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό ψυχολόγο Alex Todorov, οι άνθρωποι ανταποκρίνονται διαισθητικά σε νέα πρόσωπα τόσο αστραπιαία που οι λογικές τους σκέψεις δεν προλαβαίνουν να επηρεάσουν την πρώτη αυτή αντίδραση.
Ο σύνδεσμος ανάμεσα στα χαρακτηριστικά του προσώπου ενός ατόμου και του χαρακτήρα του είναι στην καλύτερη περίπτωση δυσδιάκριτος, αυτό όμως δεν εμποδίζει τον εγκέφαλό μας από το να "μετράει" τους άλλους με μια ματιά.
"Αποφασίζουμε «εν ριπή οφθαλμού» αν ένα άτομο έχει πολλά από τα χαρακτηριστικά που εμείς θεωρούμε σημαντικά, όπως είναι η συμπάθεια και ο ανταγωνισμός, ακόμη κι αν δεν έχουμε ανταλλάξει ούτε μια κουβέντα μαζί του", εξηγεί ο Alex Todorov.
Στα πλαίσια αυτής της μελέτης ο Todorov μαζί με έναν ακόμη ερευνητή διεξήγαγαν έναν αριθμό σχετικών πειραμάτων σε 200 περίπου άτομα.
Σε ένα από αυτά τα πειράματα ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να κοιτάξουν διαφορετικά πρόσωπα για μία από τις παρακάτω τρεις διαφορετικές χρονικές διάρκειες: 100milliseconds, 500 milliseconds, ή ένα ολόκληρο δευτερόλεπτο.
Κάθε ένα από τα πρόσωπα αυτά εμφανιζόταν σε μια οθόνη και στη συνέχεια οι συμμετέχοντες σημείωναν αν έβρισκαν το πρόσωπο αξιόπιστο ή όχι και πόσο σίγουροι ήταν για την κρίση τους αυτή.
"Αυτό που ανακαλύψαμε είναι ότι ακόμη και εάν τους δοθεί περισσότερος χρόνος για να παρατηρήσουν ένα νέο πρόσωπο, οι συμμετέχοντες στα πειράματα δεν μεταβάλουν την αρχική τους εντύπωση", υπογραμμίζει ο Todorov.
"Αντίθετα παρατηρήθηκε ότι εδραιώνουν την εμπιστοσύνη τους στην αρχική τους γνώμη καθώς αυξάνεται η διάρκεια της παρατήρησης".
"Παρόλα αυτά ο λόγος για τον οποίο ο εγκέφαλος βγάζει τόσο αστραπιαία συμπεράσματα δεν είναι τελείως ξεκάθαρος", συμπληρώνει ο ίδιος.
Ωστόσο, τα ευρήματα της έρευνας δεν δείχνουν ότι μια γρήγορη πρώτη εντύπωση δεν μπορεί να ανατραπεί από τον "λογικό εγκέφαλο" συνεχίζει ο Todorov.
Καθώς περνάει ο χρόνος και γνωρίζουμε καλύτερα τους ανθρώπους , όπως είναι φυσικό διαμορφώνουμε μια πιο σφαιρική άποψη γι' αυτούς.
Επειδή όμως καταλήγουμε στις κρίσεις μας αυτές χωρίς συνειδητή σκέψη, θα πρέπει να μάθουμε τι ακριβώς συμβαίνει και ποιες διαδικασίες ενεργοποιούνται στον εγκέφαλό μας όταν κοιτάζουμε ένα νέο πρόσωπο.
Παράλληλα, τα χαρακτηριστικά ενός προσώπου που τροφοδοτούν τέτοιες αστραπιαίες εκτιμήσεις παραμένουν απροσδιόριστα
Δεν γνωρίζουμε ακόμη ποια είναι εκείνα τα φυσικά χαρακτηριστικά ενός προσώπου που οδηγούν σε συγκεκριμένα συμπεράσματα σχετικά με κάποια ιδιαίτερα στοιχεία του χαρακτήρα του. Γνωρίζουμε τι καθιστά γενικά ένα πρόσωπο ελκυστικό.
Οι αναλογίες ενός προσώπου για παράδειγμα και η συμμετρία του είναι κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά.
Τι είναι όμως αυτό που μπορεί να μας κάνει να σκεφτούμε ότι ο ιδιοκτήτης του προσώπου είναι ένα κατά βάση ανταγωνιστικό πρόσωπο;
«Το ερώτημα αυτό αποτελεί το αντικείμενο μιας άλλης μελέτης που θα πρέπει να διενεργηθεί στο μέλλον,» καταλήγει ο Alex Todorov.

"'Ερως ανίκατε μάχαν..."

Καθώς μπαίνει ο χειμώνας, σκάει το χειλάκι του κάθε ερωτευμένου. Από γλύκα, όταν το φωτεινό αντικείμενο του περιχαρούς πόθου δεν έχει μάτια για άλλον. Από πίκρα, όταν το σκοτεινό αντικείμενο του μύχιου πόθου αλληθωρίζει στα πέριξ. Ο μικρός φτερωτός διαβολάκος, παρότι ο πολεμικός εξοπλισμός του είναι παλαιάς τεχνολογίας, καταφέρνει με το τόξο και τα βέλη του να διασπάσει επιτυχώς κάθε αμυντικό σύστημα. Και κυρίως το νευρικό.
Ο θεός Έρωτας γεννήθηκε μια κρύα νύχτα του αρχαίου ελληνικού χειμώνα, στη φαντασία των προγόνων μας, ως καρπός της Αφροδίτης και του Άρη. Θεά της ομορφιάς εκείνη, θεός του πολέμου εκείνος. Αγνή και αμόλυντη εκείνη, καθαρόαιμο αρσενικό εκείνος, δεν έχουν αλλάξει και πολύ τα πρότυπα έως σήμερα. Τότε μάλλον γεννήθηκε και το περίφημο γνωμικό «κάντε έρωτα, όχι πόλεμο». Ο φτερωτός ταραξίας έχει στο ενεργητικό του ουκ ολίγες περγαμηνές. Κοτζάμ πόλεμος της Τροίας έγινε για χάρη του και αιματοκύλησε τα παλικάρια. Σαράντα χρόνια περίμενε η Πηνελόπη τον Οδυσσέα, σαράντα μνηστήρες είχε να την παρηγορούν.
Ο θεός Έρωτας παραμονεύει κρυμμένος αδιάφορα πίσω από τις στιγμές. Ένα βλέμμα, ένα αθέλητο άγγιγμα, ένα χαμόγελο, μια χειραψία, μια ατάκα... Η μνήμη αποτυπώνει τη στιγμή και την κουβαλάει άφθαρτη στο χρόνο. Η ζωή χωρίζεται σε δύο κύκλους. Στις στιγμές μαζί με τον πόθο, και στις στιγμές που μεσολαβούν μέχρι την μέθεξη. Όλος ο οργανισμός διαταράσσεται συθέμελα.
Αϋπνία, εφίδρωση, ανορεξία, άγχος, νευρικότητα, φευγιό. Ο καθημερινός συνάνθρωπος μετουσιώνεται σε αντικείμενο τολμηρής φαντασίας. Τις περισσότερες φορές εν αγνοία του. Όλα μια ιδέα είναι...
Ο θεός Έρωτας είναι άδικος. Και τυφλός. Ρίχνει τις πιο όμορφες κοπέλες στην αγκαλιά των κιτσάτων, και τα πιο ντελικάτα παλικάρια στο δίχτυ αδίσταχτων γυναικών που κατακτούν το σώμα τους με το αδηφάγο πνεύμα τους. Ολόκληρος ο καταναλωτικός τζίρος γίνεται για χάριν της ομορφιάς, της διασκέδασης, της ηδονής, της ουτοπικής προσέγγισης της ευτυχίας. Βούτυρο στο ψωμί του ανήσυχου φτερωτού τοξοφόρου. Το χόμπι του είναι να γεννάει επιθυμίες. Να ανάβει φωτιές. Και να μετατρέπει τα ανυποψίαστα ανθρωπάρια σε πρόθυμους εθελοντές αναστενάρηδες.
Ο θεός Έρωτας βολτάρει στην ατμόσφαιρα τις ανοιξιάτικες λιακάδες και απογυμνώνει τα θηλυκά κορμιά από τα περιττά φτιασίδια. Κουρνιάζει ανάμεσα στα κορμιά μπροστά στα αναμμένα τζάκια. Πλουτίζει τα όνειρα των μοναχικών ψυχών λίγο πριν κοιμηθούν, γεννώντας την ελπίδα για ένα συντροφικό αύριο. Κρύβεται στο γαλάζιο βλέμμα της καλλονής που ακτινοβολεί αυτόφωτη στο νυφοπάζαρο της επαρχίας. Δίνει πείσμα στους προδομένους να αντέξουν το οδυνηρό αύριο της απουσίας. Κάνει το ουράνιο τόξο σκάλα προς το άπιαστο.
Ο θεός Έρωτας κρύβεται θανατηφόρα στην πλήξη της συντροφικής σιγουριάς. Μετατρέπει τη συζυγική κλίνη σε αρένα των λεόντων για όποιον κάνει πρώτος το κλικ της εγκεφαλικής απιστίας. Καταδικάζει τον άλλον σε αιώνια σιωπηρή σκλαβιά κατανόησης. Τα κορμιά κινούνται μηχανικά και αδειάζουν τους χυμούς τους. Όχι όμως πια σαν καυτή λάβα. Αλλά σαν ξαλάφρωμα εκπληρωμένου υπηρεσιακού καθήκοντος. Ο ύπνος μετά είναι βαθύς και άσχημος, με γρυλίσματα λάγνα προς την ιδεατή ύπαρξη που γεννάει την επιθυμία.
Ο θεός Έρωτας στον ελεύθερο χρόνο του σκαλίζει τις ψυχές των ανέραστων παραπληγικών του ανεκπλήρωτου. Γράφει ποιήματα, μυθιστορήματα, τραγωδίες, θεατρικά μονόπρακτα δια χειρός νυχτερινών ακροβατών της θλίψης. Απαντάει στα «γιατί» των απορημένων της απόρριψης και χαράζει ανεπούλωτες πληγές στις ψυχές τους.
Ο θεός Έρωτας δυστυχώς πάσχει από σοβαρή έλλειψη συγχρονισμού. Ποτέ δεν καταφέρνει να κάνει δύο ανθρώπους να ερωτευτούν ταυτόχρονα. Πάντα ο ένας επιλέγει να δοθεί ως ακριβό λάφυρο στην μαρτυρική αναμονή του άλλου, θέτοντας παράλληλα και τους κανόνες. Και πάντα ο ένας κυριεύεται από τον κορεσμό του απόλυτου, αναζητώντας νέες διαδρομές, πρώτα εγκεφαλικές και κατόπιν σαρκικές.
Ο θεός Έρωτας χρόνια δεν κοιτά. Ούτε τάξεις, ούτε μόρφωση, ούτε χρώμα σάρκας και αίματος. Όταν ανακατεύει την τράπουλα, μοιράζει ως δια μαγείας πάντα μόνο μπαλαντέρ. Όλοι μπορούν να ερωτευτούν όλους, αρκεί να αποφασίσει το πότε. Οπλίζει το τόξο και ερωτοτροπεί κατά ριπάς.
Ο θεός Έρωτας το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν πλήττει ποτέ. Χαμογελάει μονάχα και παγώνει το χρόνο στο βλέμμα του ανυποψίαστου θύματός του. Κι’ όταν βαρεθεί τις ίντριγκες, βολτάρει στους αιθέρες με τους αριστούχους Δον Ζουάν και Ροδόλφο Βαλεντίνο ακούγοντας τις ιστορίες τους. Και μαζί μοιράζονται το ίδιο μυστικό. Ότι κάθε άνθρωπος, κάθε στιγμή, είναι έτοιμος να ερωτευτεί... Αρκεί να απελευθερώσει τις αισθήσεις... Να αφουγκραστεί το θρόισμα των φτερών του... Να ανοίξει τις θύρες της ψυχής...

kalimera ellada

Η ακαταμάχητη TV

Την παρακολουθούμε τρεις ώρες τη μέρα. Κάνουμε ζάπινγκ ασταμάτητα. Δύσκολα ξεκολλάμε απ' αυτή. Είναι μια μορφή εξάρτησης ή όχι;

Όταν παρακολουθούμε TV πέφτουμε σε μια κατάσταση χαλάρωσης και παθητικότητας. Κι όταν την κλείνουμε; Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι η χαλάρωση εξαφανίζεται, αλλά η παθητικότητα μένει.

Είμαστε τηλεορασόπληκτοι;

Έχετε το δυσάρεστο συναίσθημα ότι η μικρή οθόνη σάς κλέβει το χρόνο σας; Περνάμε κατά μέσο όρο 14 χρόνια της ζωής μας παρακολουθώντας TV. Μας προσφέρει βέβαια πολλές πληροφορίες και γνώσεις, αλλά όχι μόνο...

Κάποιοι την τοποθετούν στο καθιστικό, άλλοι στην κουζίνα και μερικοί στην κρεβατοκάμαρα. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες της AGB Hellas, ο συνήθης χώρος λειτουργίας της συσκευής είναι το καθιστικό-τραπεζαρία για το 87,4% των Ελλήνων, το υπνοδωμάτιο ενηλίκων για το 7,8% και η κουζίνα για το 4,1%. Στη χώρα μας η πλειοψηφία των οικογενειών κατέχει τουλάχιστον μία συσκευή, ενώ το 43,7% έχει και δεύτερη. Από την ίδια έρευνα προκύπτει ότι οι πιο ηλικιωμένοι παρακολουθούν περισσότερο τηλεόραση, ενώ οι νεότεροι, 15-24 ετών, λιγότερο. Κάθε Νεοέλληνας περνά μαζί της περίπου 14 χρόνια της ζωής του -240 λεπτά ημερησίως επί 75 χρόνια-, συνεπώς η TV αποτελεί την πιο δημοφιλή, χρονοβόρα και ενίοτε επιβλαβή ψυχαγωγική δραστηριότητα για την πλειοψηφία των Ελλήνων. Είναι μια πολύ ιδιότυπη ψυχαγωγική δραστηριότητα, αφού η πλειοψηφία των τηλεθεατών παραπονιούνται και φτάνουν στο σημείο να παραδεχτούν ότι ενώ πολύ θα το ήθελαν, τους είναι αδύνατο να ζήσουν χωρίς αυτή, ακριβώς όπως συμβαίνει και με άλλα εξαρτησιογόνα όπως τα τσιγάρα, τα ναρκωτικά, το αλκοόλ κ.λπ. Η TV διαθέτει πράγματι κάποια τυπικά χαρακτηριστικά αυτού που οι ψυχολόγοι περιγράφουν ως ψυχολογική εξάρτηση: τη χρησιμοποιούμε συστηματικά για μεγάλα χρονικά διαστήματα και περισσότερο απ' όσο θα θέλαμε, προσπαθούμε -συνήθως ανεπιτυχώς- να περιορίσουμε τη χρήση της, παραμελούμε για χάρη της άλλες σημαντικές κοινωνικές δραστηριότητες κι όταν κάποιος σταματά να τη χρησιμοποιεί εμφανίζεται το τυπικό σύνδρομο στέρησης.

Υστερικές αντιδράσεις

Έρευνες που διενεργήθηκαν πριν από σαράντα χρόνια έδειξαν ότι ορισμένες οικογένειες που έμειναν για λίγο καιρό χωρίς τηλεόραση λόγω βλάβης, εμφάνισαν έντονες υστερικές αντιδράσεις για αρκετές μέρες, όπως συμβαίνει με τους ναρκομανείς όταν έχουν σύνδρομο στέρησης. Πρόσφατα ένας Αμερικανός δικαστής αναγκάστηκε να αναθεωρήσει την ποινή που επέβαλε σ' έναν κλέφτη επειδή θεωρήθηκε υπερβολικά αυστηρή και απάνθρωπη: έξι μήνες κατ' οίκον κράτηση, χωρίς TV. Είμαστε, άλλοι περισσότερο κι άλλοι λιγότερο, τηλεξαρτημένοι; Ο Ρόμπερτ Κιούμπι, διευθυντής του Κέντρου Μελέτης ΜΜΕ στο Rutgers University και ο Μιχαήλ Τσικσενμιχάλι, καθηγητής ψυχολογίας στο Claremont Graduate University, επιχείρησαν να απαντήσουν σ' αυτό το ερώτημα μ' ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Scientific American. Οι έρευνές τους βασίστηκαν στη Μέθοδο Δειγματοληψίας Βιωμάτων (ESM). Αυτή επιτρέπει τη λεπτομερή καταγραφή των καθημερινών βιωμάτων των ατόμων, κάτι σαν στιγμιαία φωτογράφιση των εκάστοτε συναισθημάτων μας.

Στα πλοκάμια της τηλεξάρτησης

Στις έρευνες αυτές ορισμένα προεπιλεγμένα άτομα φορούσαν ένα ειδικό ρολόι-χρονόμετρο. Κάθε φορά που αυτό κουδούνιζε έπρεπε να συμπληρώσουν μέσα σε είκοσι λεπτά μια καρτέλα, περιγράφοντας τη διάθεσή τους. Για να την περιγράψουν αξιόπιστα έπρεπε να βαθμολογήσουν τη διάθεσή τους βάσει σαράντα μεταβλητών: καλή διάθεση, ανία, αυτοσυγκέντρωση, ενδιαφέρον, έλεγχος της κατάστασης κ.ά. Η πιο θετική συναισθηματική κατάσταση από τις οχτώ βασικές που εντόπισαν μ' αυτή τη μέθοδο είναι και η πιο θεμελιώδης για την ανάπτυξή μας. Αυτή η βέλτιστη εμπειρία είναι η κατάσταση εκείνη που μας συνεπαίρνει ολοκληρωτικά και νιώθουμε ότι μπορούμε να φέρουμε εις πέρας οποιαδήποτε εργασία, όσο δύσκολη κι αν είναι. Φωτογραφημένα με τη μέθοδο ESM, τα άτομα που παρακολουθούσαν τηλεόραση δήλωναν ότι αισθάνονται χαλαρωμένα και παθητικά. Η χαλάρωση ήταν πράγματι βαθιά, γεγονός που αποδεικνύεται από το ότι όταν το θέαμα δεν τους ενέπλεκε συναισθηματικά ο καρδιακός παλμός και η κατανάλωση θερμίδων έπεφταν στην ελάχιστη τιμή (63 θερμίδες την ώρα), λιγότερες από το μεταβολισμό κατά τη διάρκεια της συνήθους ανάπαυσης. Επίσης αποδείχθηκε ότι το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα ενός τηλεθεατή είναι εντυπωσιακά όμοιο μ' εκείνο ενός ατόμου που είναι έτοιμο να αποκοιμηθεί. Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι ότι η χαλάρωση εξαφανίζεται μόλις κλείνει η τηλεόραση, ενώ η παθητικότητα και η εξασθένιση της προσοχής συνεχίζονται. Ο τηλεθεατής λοιπόν, "αποπλανημένος και εγκαταλειμμένος", αισθάνεται από τη μια ότι η τηλεόραση του απομυζά κάθε ρανίδα ζωτικότητας και ενέργειας που διαθέτει κι από την άλλη ο φόβος ότι θα νιώσει λιγότερο χαλαρός τον οδηγεί στο να βλέπει ακόμα περισσότερο TV. Πρόκειται για ένα μηχανισμό ενίσχυσης, τυπικό της ψυχολογικής εξάρτησης. Χάρη σ' αυτόν η μισή ώρα τηλεοπτικών ειδήσεων γίνεται άνετα ένα πεντάωρο συνεχούς τηλεθέασης.

Τρικ για να "κολλάμε"

Στη δεκαετία του 1950, σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Αγγλία, για να αποφύγουν την πολύωρη παρακολούθηση της TV από τα παιδιά πρότειναν να υπάρχει μία ώρα παύσης όλων των εκπομπών αμέσως μετά τα παιδικά προγράμματα. Σήμερα όλος ο τηλεοπτικός προγραμματισμός οικοδομείται με τέτοιο τρόπο ώστε να παρατείνει τις ώρες που παρακολουθούμε τηλεόραση. Αυτό επιτυγχάνεται με εκπομπές "ρυμούλκησης" στην κατάλληλη ζώνη τηλεθέασης -πριν ή μετά τις ειδήσεις-, με τα εκνευριστικά "συνεχίζεται...", με παροτρύνσεις να παρεμβαίνουμε τηλεφωνικά κατά τη διάρκεια μιας εκπομπής και με διάφορα άλλα κόλπα. Η αγωνία να κρατήσουν αλλά και να αυξήσουν τον αριθμό των τηλεθεατών ή ακροατών τους είναι κοινή σε όλα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας: στο ραδιόφωνο, στο σινεμά, στο θέατρο κ.ο.κ. Γιατί όμως αυτή η μικρή ακτινοβόλα οθόνη, στην οποία χαρίζουμε πάνω από το μισό του ελεύθερου χρόνου μας, ασκεί μεγαλύτερη επιρροή από τα άλλα μέσα;
Η κύρια εξήγηση που προτείνουν οι Κιούμπι και Κζικσεντμιχάλι είναι το αντανακλαστικό κατεύθυνσης, μια έμφυτη, ενστικτώδης αντίδραση του ανθρώπου απέναντι σε κάθε οπτικό ή ακουστικό ερέθισμα- χτες ήταν ο θόρυβος από έναν κυνηγό, σήμερα η φωνή του Νίκου Χατζηνικολάου. Αυτή η αντίδραση εκδηλώνεται από τη βρεφική ηλικία˙ τα νεογέννητα στρέφουν πάντα το κεφάλι τους προς τη φωτεινή οθόνη. Άλλοι, πάλι, υποστηρίζουν ότι η TV λειτουργεί όπως η φωτιά στους πρωτόγονους ανθρώπους: σ' αυτή προσηλώνουν το ανήσυχο βλέμμα τους τις ατέλειωτες νύχτες της επαγρύπνησης. Ίσως γι' αυτό η τηλεόραση είναι τόσο ικανή στο να προσελκύει την προσοχή μας και τόσο επιδέξια στο να διαφεύγει τον έλεγχό μας. Έτσι, ωθούμενοι από υποσυνείδητα βιολογικά ένστικτα που εξελίχθηκαν για να εξασφαλίζουν την επιβίωσή μας, και κυρίως χάρη σε μια σειρά από δυσδιάκριτα τεχνάσματα -συχνές αλλαγές λήψης ή έξυπνα μοντάζ- που εκμεταλλεύονται και ενισχύουν αυτούς τους βιολογικούς μηχανισμούς, όλοι μας παγιδευόμαστε από την τηλεοπτική "μαγεία". Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, ώστε αν συμμετέχουμε σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση και στο δωμάτιο υπάρχει αναμμένη η TV μάς είναι αδύνατο να μη στρέψουμε το βλέμμα μας προς αυτή. Έτσι ένας από τους κινδύνους της τηλεόρασης είναι το να εξαλείψει δύο αποφασιστικά στοιχεία της ανθρώπινης εξέλιξης: την κοινωνικότητα και τη διαπροσωπική επικοινωνία. Πράγματι η αναγκαστική μοναξιά και η παθητικότητα του τηλεθεατή δε συμβάλει και τόσο στην ανάπτυξη αυτών των ανθρώπινων χαρακτηριστικών.

Το φαινόμενο της απάθειας

Σε ανάλογα συμπεράσματα κατέληξαν κι άλλοι επιστήμονες ακολουθώντας τη μέθοδο των δύο Αμερικανών ερευνητών. Από όλα τα δεδομένα που συνέλεξαν με τη μέθοδο ESM και με άλλες μεθόδους, προκύπτει ότι σχεδόν κανείς δεν περιγράφει τη διαδικασία παρακολούθησης της TV ως βέλτιστη εμπειρία. Επιπρόσθετα, όσοι παρακολουθούν περισσότερο τηλεόραση έχουν τις λιγότερες βέλτιστες εμπειρίες στην καθημερινή τους ζωή. Η εξουσία της τηλεόρασης αυξάνει όσο περισσότερο απουσιάζουν άλλα ερεθίσματα και μόνο κατά την απουσία τους μπορεί να λειτουργεί ως αλεξίπτωτο κατά της ανίας. Άλλοι ερευνητές θεωρούν ότι είναι εξαιρετικά απλοϊκό το να μιλά κάποιος για εξάρτηση. Υποστηρίζουν ότι αν υπήρχε πράγματι ένα τέτοιο εξαρτημένο αντανακλαστικό θα έπρεπε όλοι να είμαστε εξαρτημένοι. Αντίθετα, η τηλεθέαση είναι μια αρκετά διαφορετική δραστηριότητα από άτομο σε άτομο. Δε θα έπρεπε μόνο να ρωτάμε τι κάνει η TV στους ανθρώπους, αλλά επίσης τι κάνουν οι άνθρωποι με την TV. Διαφορετικοί τηλεθεατές κάνουν διαφορετική χρήση της τηλεοπτικής συσκευής. Έτσι για κάποιους αποτελεί μόνο ένα μέσο φυγής ή διασκέδασης, για άλλους πηγή πληροφοριών και γνώσεων και για άλλους, πάλι, έναν τρόπο συμμετοχής στις σκέψεις και στα συναισθήματα των συνανθρώπων τους.

Παιδαγωγική TV;

Καλώς ή κακώς, οι διαπροσωπικές σχέσεις επηρεάζουν σημαντικά την επιλογή του αν θα παρακολουθούμε συστηματικά ή όχι TV. Ορισμένοι ωστόσο ισχυρίζονται ότι η τηλεόραση επηρεάζει ακόμα κι όσους δεν την παρακολουθούν. Ο σπουδαίος μελετητής των ΜΜΕ, Μάρσαλ ΜακΛιούαν, κάνει λόγο για το οικουμενικό χωριό και για την πρωτόγνωρη δυνατότητα χάρη στην TV να είμαστε όλοι ενημερωμένοι για τα πάντα, όπως συμβαίνει στην επαρχία. Ακολουθώντας αυτή τη βασική έννοια, ο Γιόσουα Μεΐροβιτς, καθηγητής επικοινωνιών στο πανεπιστήμιο του Νιου Χαμσάιρ, υποστηρίζει ότι μια από τις σημαντικότερες επιρροές της τηλεόρασης είναι ότι μας εμπλέκει σε θέματα που ίσως κάποτε πιστεύαμε ότι δε μας αφορούν ή ότι είναι παντελώς άσχετα με τη ζωή μας. Η TV έχει ανατρέψει και επαναπροσδιορίσει τα παραδοσιακά σύνορα ανάμεσα στη σκηνή και στο παρασκήνιο της κοινωνικής ζωής. Τα νήπια γνωρίζουν πολύ νωρίτερα τον κόσμο των ενηλίκων˙ το ίδιο ισχύει για όσα οι άντρες γνωρίζουν για τις γυναίκες και αντίστροφα. Πολλές πτυχές της δημόσιας και της ιδιωτικής ζωής που μέχρι χτες κρατούνταν μυστικά, σήμερα εμφανίζονται ή αποκαλύπτονται στη μεγάλη "αυλαία" της μικρής οθόνης. "Η TV λοιπόν", τονίζει ο Μεΐροβιτς, "επέτρεψε στα παιδιά να γυρίσουν απ' άκρη σ' άκρη τον πλανήτη μας, ενώ δεν τους επιτρέπεται ακόμα να περνούν μόνα τους το δρόμο" - ένα κάθε άλλο παρά αρνητικό φαινόμενο. Παρόλο που είναι πολλοί εκείνοι που ανησυχούν για το αν η τηλεόραση έχει παρενέργειες όπως ένα φάρμακο, χρειάζεται να δούμε μήπως έχει και θετικές επιδράσεις. Αν είναι αλήθεια ότι η βία που βλέπουμε στην TV γεννά πραγματική βία, τότε θα έπρεπε να ισχύει το ίδιο και για τις ειρηνικές διαθέσεις. Δυστυχώς, οι ποιοτικές τηλεοπτικές εκπομπές, που βρίθουν υψηλών και ευγενών μηνυμάτων, δε φαίνεται να συμβάλουν ιδιαίτερα στην αύξηση της γενναιοδωρίας και του αλτρουισμού των πολυάριθμων αμετανόητων τηλεθεατών.